________________
તે વિવિઘ પ્રવરી પ્રખ્યાત છે
*
*A
,
शुक्ल ध्यानम्. स्वर्गापवगहेतुधर्मध्यानमिति कीर्तितं यावत् । ...
ગણવેનિલાને વમત ચિત્તે ધ્યાન છે ? .... પ્રથમ સ્વર્ગ અને (પરંપરાએ) મોક્ષના કારણભૂત હમ ધ્યાનનું સ્વરૂપ કહ્યું. હવે મોક્ષના એક ખરેખર કારણરૂપ શુકલધ્યાનનું સ્વરૂપ કહીએ છીએ. ૧ .
શુકલ યાનને અધિકારી કેણુ? इदमादिमसंहनना एवालं पूर्ववेदिनः कर्तुम् ॥ स्थिरतां न याति चित्तं कथमपि यत्स्वल्पसत्त्वानां ॥ २ ॥
આ શુકલધ્યાન કરવાને, પહેલા જ રૂષભનારાચ સણવાળા અને પૂર્વધર (પૂર્વના જ્ઞાનના જાણકાર) જ સમર્થ છે. કેમકે અલ્પ સત્ત્વવાળા પ્રાણિઓનાં મન, કેઈ પણ પ્રકારે (શફલ ધ્યાનને લાયક) સ્થિરતા પામી શકતાં નથી. ૨.
શુકલધ્યાનને વેગ્ય છે. धत्ते न खलु स्वास्थ्य व्याकुलितं तनुमतां मनो विषयैः।
शुक्लध्याने तस्मानास्त्यधिकारोऽल्पसाराणाम् ॥३॥ વિષયોએ વ્યાકુળ થએલાં મનુષ્યનાં મન સ્થિરતા ધારણ કરી શક્તા નથી. આજ કારણથી અલ્પ સત્ત્વવાળા ને શુકલધ્યાન ધ્યાવામાં અધિકાર નથી. ૩.
વિવેચન-પાંચ ઇદ્રિના વિષયેથી વ્યાકુળ થએલ મને સ્વસ્થ થતાં નથી. આજ હેતુ ઘર્માનને પણ લાગુ પડે છે. તથાપિ ધર્મધ્યાન, શુકલધ્યાનની અપેક્ષાએ ઉજવળતામાં અને સ્વછતામાં ઘણું મંદ હોય છે અને તે ખરેખર શુદ્ધ આત્મિકજ નથી. ૧ વજની માફક હાડકાંઓની મજબુતાઈવાળું શરીર
.
