________________
૧૨૮
ક,
દ્વિતીય પ્રકાશ. પ્રાણનાશના સંદેહને ઉત્પન્ન કરનાર, પરમ વૈરનું કારણ અને આ લેાક તથા પરલોક વિરૂદ્ધ પરસ્ત્રી ગમનને ત્યાગ કરે. પદારામાં આસકત પુરૂષો આ લેકમાં (રાજા તરફથી) સર્વ ધનનું હરણ, બંધન, અને શરીરના અવયનું છેદન એ આદિ દુખે પામે છે તથા મરણ પામ્યા બાદ ઘર નરકમાં જાય છે. પિતાની સ્ત્રી ઉપર કઈ ખરાબ નજર કરે તેના રક્ષણ માટે નિરંતર યત્ન કરનાર, અને સ્વસીને ખરાબ આચરણેથી ઉત્પન્ન થતાં દુઃખોના અનુભવ કરનાર માણસે પરસ્ત્રી ગમન આ માટે કરવું જોઈએ? (કારણ પિતાની માફક તેના પતિને પણ દુઃખ થતું જ હશે ને.) જેણે પોતાના પરાક્રમથી આ વિશ્વને સ્વાધીને કર્યું હતું તે મહા પરાક્રમી રાવણ પણ પરસ્ત્રી રમવાની ઈચ્છાથી કુલ ક્ષય કરી નરકમાં ગયા. ૯૫ થી ૯
વિવેચન–રાવણનું ચરિત્ર સુપ્રસિદ્ધ છે, પર સ્ત્રી સાથે ક્રિીડા કરવાની ઈચ્છાથી તેણે સીતાનું હરણ કર્યું હતું. વિભીષણ નામના તેના ભાઈ એ તેને ઘણું સમજાવ્યું, પણ રામચંદ્રજીને સીતા પાછી ન અપી. આખરમાં સમચંદ્ર તથા લક્ષમણની સાથે યુદ્ધમાં તેને ઉતરવું પડ્યું, અને એક સ્ત્રી માટે પોતાના કુળને નાશ કરી અંતમાં રણ શય્યામાં લાંબી નિદ્રાએ તેને સુવું પડયું અને મરણ પામી નરકની ઘોર યાતનાઓ સહન કરવી પડી. માટે પિતાનું કુશળ ઈચ્છનારા સપુરૂષોએ અવશ્ય પરસ્ત્રીને ત્યાગ કરે.
लावण्यपुण्यावयवां पदं सौंदर्यसंपदः । कलाकलापकुशलामपि जह्यात् परस्त्रियां ॥ १०० ॥
લાવણ્યતાએ કરી પવિત્ર અવયવાળી, સૌંદર્યતાની સંપદાના ઘર સમાન, અને કલાના સમુદાયમાં કુશળતાવાળી પણ સ્ત્રીને ત્યાગ કરે. ૧૦૦ આવા ગુણોવાળી પરસ્ત્રીને ત્યાગ કરનાર મહાપુરૂષની
સ્તુતિ કરે છે. अकलंकमनोवृत्तेः परस्त्रीसंनिधावपि । सुदर्शनस्य किं ब्रूमः सुदर्शनसमुन्नतेः ॥ १०१॥
:x:
—
