________________
વંશપરંપરાથી ચાલી આવેલી હિંસાનો ત્યાગ કરનાર સુલસ. ૧૦૩ પિતાના પિતાના મરણથી અને તેની આવી અધમ સ્થિતિથી સુલસને ઘણું લાગી આવ્યું. હજારે જીવોની હિંસા કરી, પુષ્કળ દ્રવ્ય એકઠું કરેલું આંહી મૂકી છેવટનું વળવળતી સ્થિતિવાળું તેના પિતાનું ચિત્ર તેના હૃદયપટ ઉપર સજડ પડી ગયું. અહા ! શું મનુષ્યની મમત્વ દશા ! શું અધમજીવન! શી અજ્ઞાનતા ! કે છેવટ સુધી પણ આવી પરાભવ પામેલી દશા ! જે માનવ જીંદગીમાં મનુષ્યનું જીવન ઉચ્ચતર ન થયું, તે જીંદગીજ શા કામની ? અને તેવા સહાયક પણ શા કામના ? આવી દુખિત દશાથી પિતાને હું બચાવ ન કરી શક! તે આ મારી પાછળના કુટુંબીઓ પણ મારે બચાવ કેવી રીતે કરી શકશે? એ મારા પિતાના દાખલાથી મારે શિખવાનું અને સમજવાનું છે. આ પ્રમાણે વિરક્ત ભાવવાળા સુલસે પિતાના મર ણનું કાર્ય સમાપ્ત કર્યું. એટલે કુટુંબીઓ આવી સુલસને કહેવા લાગ્યા કે હે તુલસ! આ તારા પિતાનું કાર્ય તું સંભાળ અને પૂર્વની માફક ચાલતી આવેલી આ આપણ જીવહિંસક વૃત્તિથી સર્વનું પિપણ કર. તુલસ કહે છે કે આવી પાપી વૃત્તિથી જીવન ચલાવવાનું હું બીલકુલ કરવાનો નથી. તમે સર્વ કુટુબીઓ મળી કમાયેલ ધન ખાઈ જાઓ, અને જીવહિંસાના પાપથી થતું નરકાદિકનું દુઃખ તે મારે એકલાને જ ભેગવવું કે? કુટુંબીઓ કહે છે કે નહિ, નહિ; જેમ ધન વહેંચી લઈએ છીએ તેમ પાપ પણ વહેંચી લઈશું. તને એકલાને અમે દુઃખી થવા નહિ દઈએ, સુલસ કહે છે, ત્યારે તે બહુ સારૂ. આ પ્રમાણે કહી એક કુહાડો લઈ નજીક ઉભેલા પાડાને મારવાના બાનાએ કરી ત્યાંથી ઘા ચૂકી પિતાના પગ ઉપર તે ઘા માર્યો, અને વેદનાથી વિહ્વળ થઈ જમીન ઉપર પડયો. મેથી પિકાર કરી કહેવા લાગ્યો કે મને ઘણું વેદના થાય છે માટે તમે સર્વ મળીને ડી ડી વહેંચી લ્યો, જેથી મને થોડું દુઃખ ભેગવવું પડે. આ શબ્દો સાંભળી બધા દિડમૂઢ બની ગયા. કેઈ કાંઈ વેદના લઈ ન શક્યા, ત્યારે સુલસ બે “ભાઈઓ, કેમ વાર લગાડે છે? આ મારે જીવ જાય છે. કુટુંબીઓ બેલ્યા “ભાઈ વેદના તે કેમ લઈ શકાય? તે તે સર્વ કાઈને એકલાને ભેગવવી પડે છે.” સુલસ કહે છે જ્યારે તમે આંહી દુઃખ કે વેદનામાં બીલકુલ