________________
૦૪
દ્વિતીય પ્રકાશ. સર્વ વસ્તુઓના અભિલાષી, ભક્ષ્યાભયાદિ સર્વ ભોજન કરનાર, ધન, સ્ત્રી, પુત્ર, આદી પરિગ્રહધારી, અબ્રહ્મચારી, અને મિથ્ય ઉપદેશ દેવાવાળા ગુરૂએ ન જ કહેવાય. ૯.
परिग्रहांरभमनास्तारयेयुः कथं परान् । स्वयं दरिद्रो न परमीश्वरोकर्तुमीश्वरः ॥ १० ॥
પરિગ્રહ અને આરંભમાં મગ્ન થએલા ગુરૂએ બીજાઓને કેવી રીતે તારી શકે? કેમકે પિતે દરિદ્ર હોય તે બીજાને ધનાઢ્ય બનાવવાનું કેમ સમર્થ થાય ? ૧૦,
વિવેચન–એક બાજુ ધન, સ્વજન, સ્ત્રી, પુત્ર આદિ પરિ ગ્રહ અને જીવ હિંસાદિ અનેક આરંભમાં મગ્ન થવું, અને બીજી બાજુ ધર્મ ગુરૂ થઈ ધાર્મિક ઉપદેશ આપે એ પ્રકાશ અને અંધકારના જેવું જ પૂર્વાપર વિરોધી છે. જેવું પોતે લે છે તેવું આચરણ ન હોય તે લકે ઉપર તેની અસર થતી નથી.
જ્યારે ગુરૂઓ દુનિયાના સુખની ઇચ્છાવાળા હોય, ભક્યાભઢ્ય ભક્ષણ, પિયારેયપાન કરતા હોય, પૈસા મેળવવાની લાલચવાળા હોય, સ્ત્રીઓમાં આસકત હોય અને મિથ્યા બાલનાર હોય તે ગૃહસ્થ કરતાં તેઓમાં અધિકતા શાની ! ગૃહસ્થ પાપને પશ્ચાતાપ કરતા હોવાથી, અને તેમાંથી છુટવા માટે દાનાદિ આપી બીજાઓને ઉપકાર કરતા હોવાથી તેમાંથી છુટવાને કઈ પણ વખત સમર્થ થાય છે; પણ આ તે ગુરૂપદ ધારક હોવાથી પિતાના પાપભણી લક્ષ ન કરનારા, કરેલ પાપના પશ્ચાતાપ વિનાના અને મિથ્યાભિમાની, ગુણ વિના ગુરૂપદ ધારકોને છુટકારે કઈ પણ વખત થવો બહુ મુશ્કેલ છે. આમ પતે સંસારમાં ડુબેલ યા બંધાએલ હોવાથી બીજાઓને તેઓ કેવી રીતે છોડવી શકે? એક દષ્ટાંતથી આ વાત સ્પષ્ટ કરીએ.
એક નગરમાં પરિગ્રહમાં ખુચેલો, વિષય સુખને લાલચ અને મિથ્યાભિમાની પણ કાંઈક ધર્મ કથા કરી શકે તેટલું ભણેલે, ગૃહસ્થ ધર્મગુરૂ રહેતે હતો. તે રાજાને નિરંતર ધર્મોપદેશ સંભળાવતે અને તેનાથી પિતાની અને કુટુંબની આજીવિકા કરતે હતે. પિસાની ઈચ્છાવાળે હોવાથી નિખાલસપણે દુનિયાની અને
