________________
(૦)
પ્રથમ પ્રકાશ ઈર્યાસમિતિ એટલે શું? लोकातिवाहिते मार्गे चुंबिते भास्वदंशुभिः । जंतुरक्षार्थमालोक्य गतिरीर्या मता सताम् ॥ ३६ ॥
અનેક લેકેથી ચલાએલા અને સૂર્યના કિરણોથી પ્રકટ દેખાતા માર્ગે જતુઓની રક્ષાને માટે જોઈને ચાલવું તેને સત્ પુરૂ
એ ઈર્યાસમિતિ કહેલી છે. ૩૬. - વિવેચન–જ્યારે કઈ કાર્ય પ્રસંગે મુનિઓને ચાલવું પડે ત્યારે પિતાની અને પરજીવોની રક્ષાને માટે જે રસ્તે અનેક લેકે ચાલેલાં હોય તેવે રસ્તે ચાલવું. આમ કહેવાને આશય એ છે કે અનેક ના ચાલવાથી તે રસ્તે (અચિત્ત)-પૃથ્વીકાય, વનસ્પતિકાય અને ઝીણાં જંતુઓ વિનાને થઈ ગયેલ હોય છે. પણ જે નજ રસ્તે પાડવામાં આવે તે તે ઠેકાણે પૃથ્વીકાયના જીવે તેમજ તેવા ઉજડ માર્ગમાં અનેક ત્રસ જીવે ભરાઈ રહ્યા હોય છે તેને નાશ થાય છે. વળી ઉન્માર્ગે ચાલતાં કાંટા, કાંકરા જાળાં વિગેરે આવે તેથી પિતાના શરીરને પણ ઈજા થવા સંભવ છે. લોકેના ચાલેલા માર્ગે પણ સુર્યના કિરણેથી પ્રકાશિત થયે છતેજ ચાલવું જોઈએ. તેમ ન કરવામાં આવે તે અંધારામાં પગ નીચે અનેક જીવને વિનાશ થવા સંભવ છે. તેમજ ખાઈ કાંટા કે ઝેરી જીવાથી પોતાના શરીરને પણ નુકશાન થવા સંભવ છે. લેકેને ચાલેલે માર્ગ સુર્યથી પ્રકાશિત થયે હેાય ત્યારે પણ સાડાત્રણ હાથ દષ્ટિ જમીન ઉપર લાંબી પડે તેટલી નીચી દષ્ટિ રાખીને જીની પગ નીચે વિરાધના ન થાય તેવી રીતે જોઈને ચાલવું તે ઈસમિતિ કહેવાય છે.
બીજી ભાષાસમિતિ.
अवद्यत्यागतः सर्व जनीनं मितभाषणम् । प्रिया वाचंयमानो सा भाषासमितिरुच्यते. ॥ ३७॥ નિર્દોષી, સર્વ જીવને હિતકારી, અને પ્રમાણે પેત (સ્વરૂપ
