________________
શ્રી નિગેદછત્રીશી-ભાષાન્તર. ૨૫૯] જન્મ મરણ કર્યા કરે છે, અને બાદરપણું કેાઇવાર પ્રાપ્ત થયું નથી તેવા સૂક્ષ્મવનસ્પતિજી અવ્યવહાર નિગોદ અથવા અનાદિ નિગદ કહેવાય, અને જે જીવો એકવાર પણ બાદરપણું પામી પુન: સૂક્ષ્મનિગોદમાં ઉપજ્યા હોય તો ત્યાં અથવા બાદરપણામાં રહ્યા હોય તે ત્યાં પણ તે (પૃથ્વીકાયાદિ સર્વે ) જીવો વ્યવહારરાશિ ગત છે ગણાય છે, અને એવી રીતે એકવાર પણ બાદરપણું પામેલા સૂનિગાદજી (અને બાદરનિગાદ ) વ્ય
વહારરાશિની નિગાદ કહેવાય છે. પ્રશ્ન-સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિ જીવો અવ્યવહારરાશિમાં ગણવા કે
નહિં ? ઉત્તર–સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિજીએ વનસ્પતિપણાને ત્યાગ કરેલો
હેવાથી અવ્યવહારરાશિમાં ન ગણાય, પ્રશ્ન:–-અવ્યવહારિપણું કેવળ સૂવનસ્પતિકાયને અંગેજ છે?
કે કેવળ સૂક્ષ્મપણાને અંગેજ છે? અર્થાત અનાદિકાળથી જે જીએ સૂક્ષ્મપણને ત્યાગ કર્યો નથી, અને વારંવાર વનસ્પતિમાં કે પૃથ્વીકાયાદિકમાં સૂક્ષ્મપણેજ ઉપજતા રહ્યા છે, એકવાર પણ બાદરપણું પામ્યા નથી તેવા છો
અવ્યવહારરાશિવાળા કહેવાય કે નહિ ? ઉત્તર:- સિદ્ધાન્તમાં સર્વસ્થાને સૂવનસ્પતિને જ અવ્યવહારરાશિ
તરીકે કહી છે, પણ સૂપૃથ્વીકાયાદિકને કહેલી જણાતી નથી, પરંતુ ધમપરીક્ષામાં “અવ્યવહારરાશિમાં સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિક પણ ગણી શકાય ” એમ કહ્યું છે, પરંતુ વનસ્પતિની અપેક્ષાએ પૃથ્વીકાયાદિ બહુ અલ્પ હોવાથી સદ્ધાન્તોમાં વિશેષત: સૂક્ષ્મવનસ્પતિને અંગેજ અવ્યવહારરાશિપણું કહેલું છે, એવો અભિપ્રાય શ્રી ઉપાધ્યાયજી
(શ્રી યશેવિ૦) મહારાજને જણાય છે. પ્રશ્ન:--નિગોદમાં એક શરીરને વિષે જે અનંતજીવી રહ્યા છે,
તે દરેક જીતે શરીરમાં પિતપતાની જૂદી જૂદી જગ્યા
