________________
શ્રી નિગાદછત્રીશી—ભાષાન્તર.
[૨૦૯]
એ પ્રમાણે ૮ પ્રકારે નિગેાઢજીવાની અવગાહનાની તરત
મતા છે.
૨૨ સમુદ્ધાત—અને નિગેાદના જીવાને કષાયસમુદ્ઘાત-વેદના સમુદ્ઘાત-અને મરણસમુદ્દાત એ ત્રણ સમુદ્દાત હાય છે. વિશેષમાં એ છે કે નિષ્કૃટસ્થાને રહેલા નિગઢ તથા અાચર સ્થાનમાં રહેલા નિગાઢ કે જ્યાં વાયુ આદિના વિશેષ આઘાત ૫હોચી શકતા નથી તેવા સ્થાનમાં રહેલાઓને વેદનાસમુદ્દાત નથી હોતા. એમ શ્રી પ્રજ્ઞાપનાજીમાં કહ્યું છે.
ફ્રૂ તિ—નિગાઢજીવા મરણ પામીને સવ એકેન્દ્રિયામાં, સર્વવિકલેન્ડ્રિયામાં, સખ્યાતઆયુષ્યવાળા ગતિય ચપ ચેન્દ્રિયામાં, સખ્યાતંઆયુષ્યવાળા ગજમનુષ્યમાં અને સમુ િમતિય ચમનુષ્યેામાં ઉત્પન્ન થાય છે. પરન્તુ ચુગલિકમાં દેવમાં અને નારકમાં ઉત્પન્ન થતા નથી.
૨૪ આતિ—એ જીવાની જ્યાં જ્યાં ગતિ કહી છે, ત્યાં ત્યાંથી ગતિ પણ જાણવી, અર્થાત્ તે તે સ્થાનથી મરણ પામેલા જીવે નિગેાઢમાં ઉત્પન્ન થાય છે. પરન્તુ ચુગલિક, દેવ, અને નારક એ ત્રણ જીવા નિગેાદમાં આવતા નથી. તેથી આતિ તે ગતિ તુલ્ય જાણવી.
શ્ય ઉત્પત્તિ સંન્યા—એક સમયમાં જઘન્યથી અનંતનિગેાદજીવા ઉત્પન્ન થાય છે, પરન્તુ અસંખ્ય અથવા સનિગાઢ જીવે ઉત્પન્ન થતા નથી. તેમ ઉત્કૃષ્ટથી પણ એકસમયમાં તેથી પણ વધુ અન નિગેાદજીવા ઉત્પન્ન થાય છે, માટે દરસમયે અનંતનગાદવાની ઉત્પત્તિ છે, જેમ ઉત્પત્તિ છે તેમ પ્રતિસમય અન નિગેાઢવાનું ચ્યવન-મરણ પણ થયા કરે છે. એકજ નિગેાદમાં જેટલા અન તવે વિવક્ષિત સમયે છે તેમાંના અનંતજીવાત્મક એક અસંખ્યાતમા ભાગ એકસમયમાં મરણ પામે છે. અને તેજ સમયે પુન: અન તજીવાત્મક એક અસંખ્યાતમાભાગ પરભવથી આવી ઉત્પન્ન થાય છે, એ પ્રમાણે પ્રતિસમય એકેક અસખ્યાંશ ઘટતાં ઘટતાં વિશ્વક્ષિત સમયના સર્વજીવેા અન્તત્ત માત્રમાં સર્વનાશ પામે છે, જેથી અન્તમુત્ત વ્યતીત થતાં બીજેસમયે જોઇએ તા તે નિગાહ્ન