________________
૨૩૬
પ્રત્યાખ્યાન ભાષ્ય,
मजे महुम्मि मंसंमि, नवणीयम्मि चउत्थए उप्पजति अणंता, तन्वन्ना तत्थ जंतुणो ॥१॥
અર્થ–મદિરામાં મદ્યમાં માંસમાં અને ચોથા માખણમાં એ ચારમાં સરખા (મદિર વિગેરેના વર્ણ સરખા) વર્ણવાળા અનન્ત (અનેક) જતુઓ (ત્રસર છે) ઉત્પન્ન થાય છે મારા એ કારણથી ચારે મહાવિગઈઓ અભક્ષ્ય છે,
અવતરણ—હવે આ ગાળામાં બે ભાંગા (પ્રત્યા લેવાના બે પ્રકાર)નું ૭ મું દ્રાર કહેવાય છે. मणे-वयण-कार्य-मणवैय-मणतणु-वयर्तणु-तिजोगि
कर कार] मई १ तिजुइ, तिकालि सीयाल भंगसयं ॥४२॥
શબ્દાર્થ – ત્તિાિ ત્રિસંયોગી ભંગ ૧ | સુ()=દ્ધિયોગી સગા સાત
તિનુE=વિયેગી ભંગ ૧ ત=સાત
તિઢિ-ત્રણે કાળના ગણતાં (તરત્તસાત સપ્તક)
થાસ્ટ સુડતાલીસ (૪૭) રાજ=કરવું
મંગ ભાંગા-પ્રકાર પાર કરાવવું
સાયકસો (૧૦૦) અણુમઅનુમતિ
માથાથે-મન-વચન-કાયા-મનવચન-માયા-વચન-કાયાઅને વિસંગી એટલે) મનવચનકાયા એ સાત ભાંગા ત્રણ ગના છે, તેને કરવું-કરાવવું અનુમેદવું-( તથા દ્વિસંગી
૧૨ અહિં “અનન્ત” શબ્દનો અર્થ અનન્ત નહિ પરંતુ અનેક છે, જેથી માંસમાં અનત નિગોદ જીવોની તથા અસંખ્ય ત્રસ જીની ઉત્પત્તિ, અને શેષ ત્રણમાં અસંખ્ય ત્રસ જીવોની ઉત્પત્તિ હોય છે એમ જાવું. અથવા એ ગાથા કેવળ ત્રસજીવોની ઉત્પત્તિને અંગે પણ ગણી શકાય, જેથી અનન્ત એટલે અનેક એટલે અસંખ્ય ત્રસજીવોની ઉત્પત્તિ એ ચારેમાં થાય છે. એવો અર્થ જાણવો.