________________
( ૨૦ )
લાલચુ કાંગડા તે કલેવરની અંદરજ રહી ગયા. એટલામાં વર્ષોંકાળમાં તે રેવાનદીમાં જલનું ઘણું પૂર આવવાથી હાથીનું તે કલેવર જલના વેગમાં તણાઇને મહાસાગરમાં ગયું. ત્યાં જલમાં ભીંજાવાથી ફલેવરનું તે ગુદાદ્વાર ખુલી ગયું. એટલે તેમાં રહેલા તે કાગડા તેમાંથી બહાર નિકળીને જોવા લાગ્યા તે તેણે ચે તરફ જલમય જગત્ દીઠું, અને તેથી તેણે પેાતાના વિતની આશા ઢાડી દીધી. ક્ષણવાર આમતેમ ઉડીને ખેદ પામી પાછે તે તરતા કલેવરપરેજ આવીને બેસવા લાગ્યા. અને છેવટે તે કલવરનીસાથે તે કાગડા પણ ખુડી મુ. એ રીતે હે સમુદ્રી! હું કર્યું તે કાગડાની પેઠે સ્રીના શરીરમાં લુબ્ધ થઇ આ સ’સારસાગરમાં ખુડવાની અભિલાષા રાખતા નથી. ( ( ૨ )
ત્યારબાદ પદ્મશ્રીએ તે જ બૂકુમારને કહ્યું કે, હે સ્વામી! મુક્તિમાટે અતિલાભ કરનાર માણસ વાનરની પેઠે પેાતાના મૂલલાભને પણ ગુમાવી બેસે છે, તે વાનરનું ઉદાહરણ નીચે મુજબ છે. ગંગાનદીના કિનારાપર આવેલાં એક નિકુંજમાં પરસ્પર પ્રીતિવાળું વાનરતુ એક જોડલું રહેતુ હતુ. તેમાના વાનરે એક વખતે એક વૃક્ષપર ચડીને નીચે જમીનપર ડેક મારી, ત્યારે તે તીના માહાત્મ્યથી તે પુરૂષ થઈ ગયા. એ રીતે પોતાના સ્વામીને પુરૂષ થયેલા જોઇ તે વાનરીએ પણ તે વૃક્ષપર ચડી નીચે જમીનપર ઠેંક મારી, અને તેથી તે પણ સ્ત્રીરૂપે થઇ. એરીતે મનુષ્યરૂપે થયેલા તેઓ બન્ને સ્રીભરતાર ત્યાં અત્યંત મુખ ભાગવવા લાગ્યા. એમ કેટલાક સમય વીત્યામાદ એક વખતે તેજ વૃક્ષને જોઇ પુરૂષરૂપ થયેલા તે વાનરે પોતાની સ્રીને કહ્યું કે, હે પ્રિયે! આ મહિમાવાળા વૃક્ષપર ચડીને વળી જો આપણે નીચે ઠંક મારીશું તા - પણે દેવરૂપે થઇ વાછિત સુખ ભાગવીશું ત્યારે તે સ્ત્રીએ કહ્યું, સ્વામી! હવે વિશેષ લાભકરવે સારા નથી. એ રીતે સ્રીએ નિવાર્યા છતાં પણ નહી માનતાં તેણે તે વૃક્ષપર ચડીને નીચે ૐક મારી, એટલે તુરતજ તે પાછા વાનરરૂપ થઇ ગયા. ખેદ પામી ફરીતે મનુષ્યપણું મેળવવામાટે તેણે વળી કેંક મારી, પરંતુ તેથી પણ તે વાનરરૂપેજ રહ્યો. પછી તે વાનરે પોતાની તે સ્ત્રીને મનુષ્યપણું તજી પાછું વાનરીપણું સ્વીકારવાને ઘણા કાલાવાલા કર્યાં પરંતુ તેણીય
તે