________________
(૨૦૩)
આ અંચલગચ્છની આડત્રીસમી પાટે થયેલા ઉદયપ્રભસૂરિ જના પ્રમાનંદસૂરિ તથા વલ્લભસરનામે બે શિષ્યો થયા હતા. તેમાના વલભરિથી આ વલ્લભીશાખા નિકળી છે. આ વલભરિજી વિકમ સંવત ૮૨૨ માં સૂરિપદ પામ્યા. તેમની પાટે ધર્મચંદ્રસૂરિ સંવત ૮૩૭ માં થયા. તેમની પાટે સંવત ૮૬૮ માં ગુણચંદ્રસૂરિ થયા. તેમની પાટે સંવત ૮૯૯ માં દેવચંદ્રસૂરિ થયા. તેમની પાટે સંવત હરપ માં સુમતિચંદ્રારિ થયા. તેમની પાટે સંવત ૯૪ માં હરિચંદ્રસુરિ થયા. તેમની પાટે સંવત ૯૭૦ માં રત્નસિંહસર થયા. તેમણે વિક્રમ સંવત ૧૯૦૫ માં ડીડજ્ઞાતિના ધાંધલ નામન શેઠને પ્રતિબોધીને જેની કરવાથી “કાંટીયા ગોત્રની ઉપત્તિ થઈ. તેનું વિશેષ વૃત્તાંત નીચે મુજબ છે.
વિક્રમ સંવત ૧૦૫ માં રણથંભોર પાસે આછબૂ નામના ગામમાં ડીડ નામે વણિક જ્ઞાતિને ધાધલશેઠ રહેતો હતો, તેની ઉષ્ણુતા નામના ગાદેવી હતી. તે વખતે અંચલગરછની વલ્લભી શાખાના શ્રી રત્નસિંહસૂરિ ત્યાં પધાર્યા. તે ધાધલને ત્રણ સ્ત્રીઓ હતી, પરંતુ પુત્ર નહોતે, ત્યારે તે રત્નસિંહસૂરિને પ્રભાવિક જાણું તે ધાંધલ તેમની સેવા કરવા લાગ્યો. એક વખતે તેણે પોતે હું સંતાનરહિત છું, એમ જણાવી ગુરૂને પ્રશ્ન કર્યો. ગુરૂએ કહ્યું તમે જે મિથ્યાત્વને ત્યાગ કરી જેનધર્મ સ્વીકારશે જરૂર તમોને સંતાન થશે. ધાંધલશેઠ પણ ગુરુના વચનપર વિશ્વાસ લાવી મિથ્યાત્વ તજી જેનધર્મનું સેવન કરવા લાગ્યું. ત્યારબાદ તેની ગોત્રદેવી ઉચ્છમાએ સ્વપ્નમાં ધાંધલશેઠને કહ્યું કે, હવે તમને પુત્ર થશે. પ્રભાતે શેઠ પિતાની તે ગેત્રદેવીના મંદિરમાં જ્યારે આવ્યા, ત્યારે ફૂલવાળી ગોખરૂની એક ડાખરી કેઇએ તેણીને હસ્તમાં મેલેલી દીઠી. શેઠ તે ગોખરૂની ડાખરી લઇ ઘેર આવ્યા. વળી રાત્રિએ દેવીએ તેને સ્વપ્રમાં કહ્યું કે તને જે પુત્ર થાય. તેનું ગોખરૂ ( કાંટીઓ ) નામ પાડજે, તથા આજથી હું ઉછુપ્તાદેવી પણ ગેખરૂ નામથી તમારા વંશમાં પુજાઇશ. તેનાં કર–ચિત્રી, આસે, મહા તથા વૈશાખે, તેમજ જન્મે, મુંડણ અને પરણે ત્યારે ખીર, લાપસી, કર, મગ, વડાં, પોળી, પુડલા, બાલા તથા સાલણ ( રાયતું ) એ નવ વસ્તુના નિવેદ કરવાં. જમણુનું કપડું ફઈને દેવું. પુત્રી જન્મે અધ કર કરવા, પછી