________________
૧૦ બ્રહ્મ. સ્વામી શિવાનંદ સરસ્વતી-હૃષીકેશ અનોખો હતો.
સ્વામીજીની સેવાઓ જોતાં ક્ષેત્ર અધિકારીઓએ તેમને માટે ઘી, દહીં, માખણ સહિત ખાસ ખાવાનું આપવાનું રાખ્યું. સ્વામીજી આ લઈ લેતા પણ પોતે તો સૂકી રોટલી ગંગાજળમાં પલાળી ખાઈ લેતા અને પૌષ્ટિક આહાર બીમાર સાધુઓ માટે રાખતા !
આ મહાન ગુરુ તેમના શિષ્યોને પાછલી જિંદગીમાં કહેતા કે આધ્યાત્મિક શિસ્ત લશ્કરી શિસ્ત નથી પણ સ્વ -અનુશાસન છે. પણ શરૂઆતમાં પોતે તો નિયમબદ્ધ આકરી તપશ્ચર્યા જ કરીને આગળ આવ્યા હતા ! - નિયમિત જુદા જુદા પ્રકારના પ્રાણાયામને કારણે શિવાનંદજીમાં અખૂટ શક્તિ, અજબની યાદદાસ્ત અને પહાડી સ્વર આવ્યાં હતાં.
દિવસના ચોક્કસ સમયે સ્વામીજી પોતાના વિચારો કાગળ પર ટપકાવી લેતા. શરૂઆતમાં કાગળ લેવા નાણાં ન હતાં ત્યારે સ્વામીજી સાધુઓનું ટોળું હૃષીકેશના ઉકરડામાં લઈ જઈ છૂટાં પાનાં, ખૂલેલાં કવરો વગેરે વીણી લાવી, તેના કોરા ભાગમાં લખવા પેડ બનાવી લેતા.
પણ કાગળ હોય ત્યારે શાહી ન હોય તેવું બનતું. અને બને હોય તો કાગળોથી પરવારી સાંજે લખવા બેસવા વખતે દીવામાં ગ્યાસતેલ ન મળે ! ને તે હોય તો વળી બે દિવસથી દીવાસળીની પેટી ખાલી થઈ ગઈ હોય !
જે થોડાં નાણાં ભેટમાં આવતાં તે ગરીબો અને સાધુઓની સેવામાં વપરાતાં.
