________________
શ્રી રમણ મહર્ષિ બની ગયા. પાસે જ બેઠેલા નાગસ્વામીએ દુઃખી થઈને તેમને દયા-ક્રોધમિશ્રિત ઠપકો આપ્યો. સામાન્ય રીતે ઉદાસીન રહેતા હોવા છતાં કોણ જાણે કેમ પણ આ ઠપકો મનમાં બેસી ગયો કે મોટા ભાઈ સાચું જ કહે છે. મારે માટે આ બધું નિપ્રયોજન જ છે. એમણે તો આમ ગૃહત્યાગનો નિશ્ચય કરી લીધો. તે જ ક્ષણે અરુણાચલની સ્મૃતિ જાગી ઊઠી. અરુણાચલ એકમાત્ર ગમ્ય સ્થળ છે, એવો તેમણે નિશ્ચય કરી લીધો અને તરત જ ઊઠી ચાલ્યા જતા હતા ત્યાં નાગસ્વામીએ કાકી પાસેથી પાંચ રૂપિયા લઈને તેમને કોલેજની ફી ભરી આવવા કહ્યું.
તેમણે મદ્રાસનો નકશો તપાસ્યો, પણ એ જૂનો હતો એટલે એમાં વિલુપુરમથી કટિવાડીની રેલવેલાઈન બતાવી ન હતી અને તિરુવણમલ્લે એ લાઈન વચ્ચે જ આવેલું હતું ! એટલે તિરુવણમલૈં જવા માટે સૌથી નજીકનું સ્ટેશન ડીંડીપન હશે, એમ ધારીને કાકીએ આપેલ પાંચ રૂપિયામાંથી ફક્ત ત્રણ રૂપિયા રાખી લઈ બાકીના બે રૂપિયા સાથે ઉતાવળે એક ચિઠ્ઠી લખી રાખી દીધી. ચિઠ્ઠીના શબ્દો આ હતા?
“મારા પિતાની શોધમાં તેમના જ આદેશથી આ સ્થાન છોડીને જઈ રહ્યો છું. આ કેવળ કલ્યાણક હેતુ માટે જ છે, એથી આ કાર્ય માટે કોઈએ શોક કરવો યોગ્ય નથી. આને અનુલક્ષીને ધનનો ખર્ચ કરવાની પણ જરૂર નથી.
તમારી ફી હજુ સુધી ભરી નથી. બાકીના બે રૂપિયા આ સાથે રાખ્યા છે.
બસ...''