________________
૩૮
યોગનું રહસ્ય
યોગ એ ગીતાનો મધ્યવર્તી વિચાર છે. યોગ શું છે ? ગીતાના જુદા જુદા શ્લોકોથી આપણને અનેક જવાબો મળ્યા છે. બીજા અધ્યાયમાં પોતાના વહાલા શિષ્ય અર્જુનને ભગવાન કહે છે સમત્વ સંવાદિતા છે. યોગ સંવાદિતા
:
‘યોગ એટલે સમત્વ.’ છે. સંવાદિત માનવ યોગી છે. અર્જુનને શ્રીકૃષ્ણ કહે છે : ‘‘સંવાદિતા સાધવા યત્ન કરે.'' સંવાદિતાના કેન્દ્ર સાથે તાલ મેળવો.
આ પૃથ્વી પર આપણે હરીએફરીએ છીએ તે સંઘર્ષનો પ્રદેશ છે. પૃથ્વી પરનું જીવન સંઘર્ષ અને વિસંવાદિતાઓથી ભરપૂર છે. હે અર્જુન, સંવાદિતા માટે યત્નશીલ બન. સાચા જીવનમાં સમત્વ હોય છે.
સાધુ વાસવાણી
,,
હારમાં કે જીતમાં, તડકામાં કે વરસાદમાં, સંપત્તિમાં કે વિપત્તિમાં, જગતમાં અને તારી જાત સાથે હે અર્જુન, શાંતિથી રહે. વસ્તુઓની હેરફેરની વચ્ચે તારી અંદર સંવાદિતા બનાવી રહે.
સંવાદિતાના કેન્દ્રને પહોંચવું એ જ યોગ છે. સાચો યોગી સંવાદિતામય હોય છે. તેને આંતરિક શાંતિ લાધી હોય છે. કોઈના વિશે તે દુર્ભાવ કે ધિક્કાર સેવતો નથી.
હે અર્જુન, કોઈ તારાં વખાણ કરશે તો કોઈ તને ધિક્કારશે, તું તો સંવાદિતાના કેન્દ્ર સાથે તાલ મેળવીને રહે. કોઈને ધિક્કારીશ નહીં. બધાંને પ્રેમ કર
સ્વાર્થથી રંગાયેલ કર્મથી તું ઉપર જા. કર્મફળનો ત્યાગ કર. ઈશ્વરાર્પણ બુદ્ધિથી કર્મ કર.
