________________
૨૪
માહપ્રભુ વલ્લભાચાર્યજી ન હતી, પરંતુ પંઢરપુરમાં શ્રી વિઠ્ઠલનાથજીએ લગ્ન કરવા માટે આજ્ઞા કરી. તેથી કાશીના મધુમંગલ અને તેમનાં પત્ની અત્રિમ્માની દીકરી શ્રી મહાલક્ષ્મી સાથે શ્રીવલ્લભાચાર્યે લગ્ન કર્યા. ગૃહસ્થજીવનમાં શ્રીવલ્લભાચાર્યજીને ત્યાં બે બાળકોનું પ્રાકટ્ય થયું. શ્રી ગોપીનાથજી અને શ્રી વિઠ્ઠલનાથજી. આ બે મહાનુભાવ બાળકો ઘણા વિદ્વાન અને પ્રસિદ્ધ આચાર્ય થયા. પ્રથમ પુત્ર ગોપીનાથજી સંવત ૧૬૨૦ની આસપાસ નિત્યલીલામાં પ્રવેશ્યા. ત્યાર બાદ સંપ્રદાયનું આચાર્યપદ શ્રી વિઠ્ઠલનાથજીએ શોભાવ્યું. અનેક પ્રદેશોની યાત્રા કરી; શાસ્ત્રાર્થ કરી શુદ્ધાદ્વૈત સિદ્ધાંતની વિજયપતાકા ચારે દિશામાં ફેલાવી સંપ્રદાયમાં સાત પીઠની સ્થાપના કરી.
ત્રણ ભૂતલયાત્રા પૂર્ણ થયા બાદ પોતાના ગૃહસ્થાશ્રમ માટે એક સ્થાનમાં નિવાસ કરવો આવશ્યક જણાતાં શ્રીવલ્લભાચાર્યો પ્રયાગની પાસે અડેલમાં પોતાનો આશ્રમ બનાવ્યો અને ત્યાં પોતાની જ્ઞાતિના કેટલાક સ્વજનોને લાવી રાખ્યા. કેટલાક સમય બાદ અડેલથી ચરણાટ આવીને રહેવા લાગ્યા.
પત્રાવલંબનનું સર્જન એક સમયે માતા તથા ભાઈ કેશવપુરી સાથે કાશીમાં આચાર્યચરણ દિવસો સુધી બ્રાહ્મણ ભોજન કરાવી રહ્યા હતા ત્યારે બ્રાહ્મણોને આચાર્યચરણનું ઘર જડે તે માટે શેઠ પુરુષોત્તમદાસજી અને કેશવપુરીની વિનંતીથી આચાર્યચરણના ઘર પર ધ્વજ લગાવવામાં આવ્યો. કેટલાક વિદ્વાનોએ કહ્યું કે આ તો કાશી વિજયનો ધ્વજ લગાવ્યો છે તેથી શાસ્ત્રાર્થ કરવા આવવા લાગ્યા.