________________
૩૪
ગુરુ નાનકદેવ અહંકારમાંથી પૂરેપૂરી મુક્તિ મળે છે.
કેટલાક લોકો ભગવાનનાં ગુણગાન કરે છે. પરંતુ તેમને જેટલું સામર્થ્ય આપવામાં આવ્યું છે, તેટલાં જ તેઓ ગુણગાન કરી શકે છે. કેટલાક લોકો તેની ઉદારતાનાં ગુણગાન કરે છે. તેની ઉદારતાની ઓળખ એ એની પોતાની ઓળખ છે, એમ તેઓ સમજે છે. કેટલાક લોકો ભગવાનને અજ્ઞેય, અનાકલનીય સમજી તેનાં ગુણગાન કરે છે.
કેટલાક લોકો ભગવાન ‘ધૂળને જીવનમાં અને જીવનને ધૂળમાં પરિવર્તન કરનાર છે' એમ માની તેનાં ગુણગાન કરે છે. સૃષ્ટિનો સર્જક અને સંહારક તે જ છે. જીવન લેનાર તેમ જ જીવનદાન દેનાર પણ તે જ છે. ફી ભગવાન પાસે દાન લેનાર થાકી જાય છે. તેની ઉદારતા અથાક છે. યુગોથી માનવી ભગવાનની ઉદારતા પર નભતો આવ્યો છે. અરે નાનક, ભગવાન સંસારનું નિર્દેશન કરે છે, તેમ છતાંય આસક્તિ કે ચિંતાથી તો અલિપ્ત જ રહે છે. છે કોઈ વરદાન મેળવવા ભગવાનની પ્રાર્થના કરે છે. અને ભગવાન એ પ્રાર્થનાનો સ્વીકાર કરી ક્યારેય થાક્યા વિના ઉદાર મને આપતા રહે છે. જ્યાં સર્વસ્વ ભગવાનનું હોય ત્યાં તેના ચરણે આપણે અર્ધીએ પણ શું? તેનો પ્રેમ પામવા આપણે એની પ્રાર્થના પણ શી કરીએ ? શ બ્રાહ્મમુહૂર્તના અમૃતમય ઉષઃકાળે તમે એ દૈવી શબ્દ સાથે એકરૂપ બની જાઓ, તેના ઐશ્વર્યનું મનન, ચિંતન કરો. ભગવાનના મહિમાનું ધ્યાન ધરે. છે આપણો આ જન્મ આપણા ગત જન્મોનાં કર્મોના