________________
૩૨
- ગુરુ નાનકદેવ છે. તે જાતે માનવઅવતાર લે છે.
ભગવાન નિર્ભય છે, તેને કોઈ શત્રુ નથી. તે મૃત્યુથી પર છે. તે પુનર્જન્મથી મુક્ત છે.
ભગવાન બ્રહ્મ છે. તે સૃષ્ટિકર્તા છે. તેણે સક્રિય ઈચ્છા દ્વારા જ સમસ્ત જગતની રચના કરી છે.
ભગવાન અસીમ છે. આપણે સીમિત છીએ તેથી સીમિત (મર્યાદિત) શબ્દોમાં ભગવાનનાં ગુણગાન કરીએ છીએ; આપની મહત્તાને અમે કેવી રીતે જાણીએ ?''
જે એક એકની મહત્તા, રહસ્ય, જાણી લે છે તે ઈશ્વર સાથે એકરૂપ થઈ જાય છે. પોતાની કોઈ ઈચ્છા રાખ્યા વિના ઈશ્વરની ઈચ્છાનુસાર આચરણ કરવું એ જ ઈશ્વર પ્રાપ્ત કરવાનું એકમાત્ર સાધન છે.
તે સર્વવ્યાપી ઈશ્વર નિઃશબ્દ, નિરાકાર અને અનામ છે. તે પ્રકટ થયો ત્યારે તેને “શબ્દ” કે “નામથી સંબોધિત કરવામાં આવ્યો. ઈશ્વર જ સમસ્ત સૃષ્ટિની ઉત્પત્તિ કરનાર છે.
ઈશ્વરની સર્વોચ્ચ ઈચ્છાને તાબે થઈ જાય છે તે જ વિજય મેળવે છે. બીજા કોઈ કર્મ દ્વારા વિજય મળતો નથી. જ શબ્દમાં જ સૃષ્ટિનો ઉદ્દગમ તેમ જ વિનાશ છે અને ફરી શબ્દ” દ્વારા જ સૃષ્ટિની રચના થાય છે. - સનાતન સુખની શોધ કરવી હોય તેણે એ સર્વવ્યાપી ઈશ્વર અર્થાત “નામનો છંદ લગાડી દેવો જોઈએ. “નામ'માં જ સાચો આનંદ છે. થી સમસ્ત સંસાર સુખદુઃખમાં ફસાયો છે. મનુષ્યનાં સર્વ કમાં અહંકારજન્ય હોય છે. શબ્દ વિના અંધવિશ્વાસ કે અહંકારમાંથી