________________
ઉપદેશ
૪પ વલ્કલ પરિધાનથી, ન તો ભસ્મ લગાવવાથી કે ન તો અગ્નિમાં આહુતિ આપવાથી પવિત્ર થાય છે.
“જ્યાં સુધી મનુષ્યના ભ્રમનો નાશ નથી થયો ત્યાં સુધી તે વેદપાઠથી, પુરોહિતોને દાન અથવા દેવતાઓને બલિ આપવાથી, ઉત્તાપ કે શીત દ્વારા આત્મપીડન કરવાથી – અમર થવા માટેનાં આ સર્વ કષ્ટમય વિધાનો સંપન્ન કરવા છતાં પવિત્ર થઈ શકતો નથી.
“માંસ ભક્ષણથી અપવિત્રતાનો જન્મ નથી થતો પણ ક્રોધ, પ્રમાદ, હઠ, વ્યભિચાર, છળ, ઈર્ષ્યા, આત્મપ્રશંસા, અન્યની નિંદા, ઉદ્ધતાઈ અને અશુભ અભિપ્રાયોથી અપવિત્રતા જન્મ
મનુષ્ય મન, વાણી અને કર્મથી અનેક કુકર્મો કરે છે તે દૂર કરી, સત્કમ કેવી રીતે કરવો તે સંદર્ભે ભગવાન બુદ્ધ નીચે મુજબ ઉપદેશ આપ્યો હતો?
“હે ગૃહસ્થો! કુકમો દેહથી થાય છે, વાણીથી થાય છે અને મનથી થાય છે. દેહથી ત્રણ કુકમ થાય છે, વાણીથી ચાર અને મનથી ત્રણ. પ્રાણીનો ઘાત કરવો, પરધન ચોરી લેવું અને પરસ્ત્રીનો સંગ કરવો - આ ત્રણ કાયાના કુકમ છે. અસત્ય બોલવું, ચાડી ખાવી, ગાળાગાળી કરવી અને વ્યર્થ લાંબું લાંબુ બોલ્યા કરવું – આ ચાર વાણીનાં કુક છે. પરદ્રવ્યનો લોભ કરવો, બીજાના પ્રાણ હરવાની ઈચ્છા કરવી અને નાસ્તિક દષ્ટિ ધરાવવી – આ ત્રણ મનનાં કુકમ છે. હે ગૃહસ્થો ! જે માણસ કોઈના પ્રાણ હરતો નથી, સર્વ પ્રાણીઓ પ્રત્યે દયા-મૈત્રી રાખે
--