________________
હજરત મહંમદ પયગંબર
૨૧
ગયા. એમણે જે મુસ્લિમો પકડ્યા હતા તેમને ખૂબ દુ: ખી કર્યાં. આથી મુસલમાનોમાં બદલાની ભાવના જાગી ત્યારે પણ મહંમદ સાહેબે તો એમ જ કહ્યું, ‘‘તમે બદલો લો તો તમને જેટલું નુકસાન કરવામાં આવ્યું હોય તેટલો જ બદલો લો; પરંતુ તમે જો ધીરજથી સહન કરી શકો તો તો સહન કરનારાઓ માટે સૌથી વધુ સારું છે.'' મદીનાની આજુબાજુ વસતાં અરબ કુટુંબોને કુરેશીઓએ મહંમદ સાહેબ વિરુદ્ધ ઉશ્કેરવા માંડ્યાં. આથી મહંમદ સાહેબે રક્ષણ માટે સતત લડાઈઓ કરવી પડી. પણ જે કોઈ માણસો લડવા જતા તેમને મહંમદ સાહેબ કપટ ન કરવાનો, બાળકોની હત્યા ન કરવાનો, બીમારોને ત્રાસ ન આપવાનો, લડાઈમાં ન જોડાયા હોય તેવાનાં ઘર ન ભાંગવાનો, રોજગારીનાં સાધનો અને વૃક્ષોનો નાશ ન કરવાનો, ખજૂરીને ન તોડવાનો – વગેરે ઉપદેશ આપતા. મહંમદ સાહેબને છેવટની હાર આપવાના ઇરાદાથી અબુ સુફિયાને દસેક હજાર માણસો લઈ મદીનાને ઘેરો ઘાલ્યો. મુસલમાનોએ મદીનાની આજુબાજુ ખાઈ ખોદીને રક્ષણ કર્યું. એમાં મહંમદ સાહેબ પણ ખાઈ ખોદવા લાગ્યા. ખાઈ પૂરી ખોદાઈ ન હતી ને દુશ્મનની ફોજ મદીના પર આવી ગઈ. ખંડકની લડાઈ થઈ. આ લડાઈ વીસ દિવસ ચાલી અને કુરેશીઓને ભાગી જવું પડ્યું. ત્યાર પછી કુરેશીઓએ મદીના પર ચડાઈ કરવાની હિંમત કરી નહીં. મહંમદ સાહેબ અને મુસલમાનોનો આમ વિજય થયો.
-
મદીનામાં આરંભમાં યહૂદીઓ મહંમદને માન આપતા પણ પછી તેમના ધર્મ કરતાં મહંમદને અને ઇસ્લામ ધર્મને વધુ સફળતા મળે એ ભયથી મુસ્લિમોનો વિરોધ કરવા લાગ્યા.