________________
૧૪
હજરત મહંમદ પયગંબર સ્વીકારી લીધો. થોડા વખત પછી મહંમદ સાહેબના એક કાકા હમઝા પણ મુસ્લિમ થયા.
ઈશ્વરીય વાણીના સાક્ષાત્કાર પછી ૧૦-૧૨ વર્ષ એમને એમની કોમ સાથે ઘણો સંઘર્ષ વેઠવો પડ્યો. એમણે અપમાન, મુસીબત, ધમકીઓ વગેરે અત્યંત ધીરજપૂર્વક સહન કર્યા અને એમની શ્રદ્ધા અને ધીરજની કસોટી પણ તીવ્રરૂપે થઈ. એમની ૫૦ વર્ષની ઉમરે એમના કાકા અબુ તાલિબનું અવસાન થયું અને ત્યાર પછી ગણતરીના દિવસોમાં જ એમની સહધર્મચારિણી અને જીવનસંગિની-ખદીજાબીબીનું પણ અવસાન થયું. મહંમદ સાહેબને માટે આ બંને મૃત્યુના આઘાત દુસહ્ય હતા. અબુ તાલિબ મુસલમાન થયા ન હોવા છતાં મહંમદની બધી પ્રવૃત્તિઓના સહાનુભૂતિભર્યા સાક્ષી હતા. ખદીજાબીબી તો એમના જીવનનો મુખ્ય આધાર હતાં. મહંમદને ખુદાના પયગંબર તરીકે એણે જ પહેલા સ્વીકાર્યા હતા. એમનું ખદીજા સાથેનું લગ્નજીવન સુખી અને સમૃદ્ધ હતું. ખદીજાના મૃત્યુ સુધી એમણે અરબોમાં બહુ પત્નીત્વ અત્યંત પ્રચલિત હતું છતાં બીજુ એકે લગ્ન કર્યું ન હતું. વળી એમણે ખદીજાના મૃત્યુ બાદ કહ્યું હતું કે, “ખુદા જાણે છે કે ખદીજા કરતાં વધારે ભલી કે દયાળુ જીવનસંગિની કદી કોઈ થઈ નથી. . . . લોકો મને જૂઠો કહેતા હતા ત્યારે તેણે મારા પર વિશ્વાસ રાખ્યો. દુનિયા જ્યારે મારી વિરુદ્ધ હતી અને મને દુઃખ દેતી ત્યારે તેણે મને નિષ્ઠાપૂર્વક સાથ આપ્યો.' મહંમદ સાહેબની મહાનતામાં આમ ખદીજાબીબીનો મહત્ત્વનો ફાળો છે. કાકા અને પત્નીના સહારા વગર મક્કામાં મહંમદ પયગંબરનું