________________
ભારતમાતાના બે ટુકડા
૬૩
ભારતમાતાનો એક પનોતો પુત્ર પોતાના જીવનની સંધ્યા ટાણે સાવ એકલો પોતાની જીર્ણશીર્ણ કાયાને ઢસડતો ખેંચતો બિહાર, નોઆખલીના રમખાણગ્રસ્ત લોકોનાં લોહીભીનાં આંસુ લૂછતો કાજળકાળા અંધકારમાં ગામેગામ ભટકે છે.
સ્વરાજ્યની ઘોષણા સાથે જ રાવલપિંડી, લાહોરમાં ભયંકર ખૂનખરાબી થાય છે, તો તેના વળતા જવાબરૂપે પંજાબમાં પણ અકલ્પ્ય કોમી તોફાનો ફાટી નીકળે છે. ધાવણાં બાળકો ઠંડે કલેજે ભાલાથી વીંધાયાં, લાજ લૂંટેલી સ્ત્રીઓની કાં લાણી કરવામાં આવી, કાં એમની છાતી કાપી નાખવામાં આવી. કતલબાજી, આગ, લૂંટફાટ, રેલગાડી પર હુમલા, સ્ત્રીઓનાં અપહરણ આ બધું તો જાણે છાપાંના રોજિંદા વાસી સમાચાર બની ગયા. આ રમખાણોમાં બંને પક્ષે સારી એવી ક્રૂરતા, હિંસા તથા પાયમાલી પણ થઈ જ.
લોહીનો રેલો વહેતો વહેતો પાટનગરમાં પણ આવી પહોચ્યો. એક બાજુ કરોડો નિરાશ્રિતોને વસાવવાનો પ્રશ્ન, બીજી બાજુ રોજેરોજ થતી કત્લેઆમ. બાપુને બોલાવ્યા સિવાય રસ્તો સૂઝે તેમ નથી. બાપુને આવવું પડે છે. હિંદુ-મુસલમાન બંને વર્ગોમાં કરે છે અને નિર્ભયતાપૂર્વક જે કાંઈ કહેવાનું છે તે કહી સૌને આશ્વાસન, ધૈર્ય ગાંઠે બાંધે છે, ‘‘માણસે જે બગાડી મૂક્યું છે તે ઈશ્વર સંભાળી લેશે તેવી શ્રદ્ધા રાખો.'' પરંતુ મહાત્મા જેટલી ઊંચાઈ સાધારણ માણસે ક્યાંથી પ્રાપ્ત કરી હોય ! એ તો રીઝે તોપણ મા ઉપર અને ખિજાય તોપણ મા ઉપર.
એક બાજુ પીડાયેલા, દાઝેલા, ત્રાસેલા મુસલમાનોનો પ્રહાર તો બીજી બાજુ રાષ્ટ્રીય સ્વયં સેવક સંઘના હિન્દુઓનો પ્રહાર !