________________
મહાપ્રયાણોત્સવ
૬૫
મારતો રહ્યો અને એ મહાસાગરના ઊંચાંમાં ઊંચાં ઊઠેલાં મોજાં સ્વરૂપે મહાવીર સ્વામીનો આવિર્ભાવ થાય છે. મહાવીર પ્રભુના ગયા પછી પણ એમણે આપેલો ધર્મસંદેશ, એમને જડેલું જીવનસત્ય-અમર માનવજીવનને નવી દિશા આપી શકે તેવું સમર્થ પણ છે. અને મહાવીરે કદી કોઈ ભગવાનને જાણ્યો નથી, એમને તો રસ હતો સમાં. એ સત્ની સત્તાને જાણવી, સમજવી અને એમાં જ સ્થિર થવું, સંલ્લીન થવું. આ સત્ની સત્તાનો ભરોસો એ જીવનનો મોટો ભરોસો છે, પાયાનો ભરોસો છે. મહાવીર સ્વામીના ચારિત્ર્યની કેન્દ્રવર્તી કોઈ ચીજ હોય તો તે છે આ સત્ પરનો ભરોસો. આ ભરોસામાંથી જન્મે છે સ્વીકાર. આજે શું વ્યક્તિગત જીવનમાં કે શું સામાજિક જીવનમાં, માનવમાત્ર આજે વલખાં મારે છે, તરફડી રહ્યો છે. એને જોઈએ છે કાંઈક અને એ ફાંફાં મારે છે બીજે ક્યાંક. મહાવીર પ્રભુએ પ્રબોધેલો ધર્મસંદેશ અને અનુભવેલો સત્યવિશ્વાસ જો લોકોમાં રજમાત્ર પણ ઊતરે તો કળિયુગ પલકમાં સતયુગ થઈ જાય. મહાવીર સ્વામીની વિચારધારા એક વૈજ્ઞાનિક વિચારધારા છે, તદુપરાંત માનવતાને એક ડગલું ઉપર ચઢાવે તેવી માનનીય વિચારધારા છે. માનવસમાજ જો સમજુ હોય, શાણો હોય તો એના એક પિતાએ વારસામાં આપેલી આ વિચારધારાને ‘સંઘર્ષ નહીં, પણ સ્વીકાર' સામાજિક જીવનમાં પારસ્પરિકતામાં ઉતારવાનો પુરુષાર્થ કરવો જોઈએ.
પંથ નવો છે, નિરાળો છે, વણખેડાયેલો છે, પણ એટલે જ એમાં સૌંદર્ય છે, પુરુષાર્થ છે, સાહસ છે, વીરતા છે અને કદાચ પ્રકાશ પણ છે. જે પ્રયોગે મહાવીર સ્વામીના વ્યક્તિગત જીવનમાં પ્રાણ પૂર્યો, તેજ ભર્યું, મુક્તિની દિશાઓ ખોલી આપી, તે શું સામાજિક જીવનને ઉજાળવામાં પાછું પડશે ?
