________________
શ્રીરામકૃષ્ણ ઉપદેશ-અમૃત
૫૩ દાક્તર એને જિવાડવાની વાત કરે છે. દાક્તર ધારે છે કે તે પોતે કત છે; એને ભગવાન યાદ આવતો નથી. અને બીજી વખત ઈશ્વર ત્યારે હસે કે જ્યારે બે ભાઈઓ દોરી માપીને જમીનના ભાગ પાડે. ભગવાન કહે છે કે, આખું વિશ્વ મારું છે અને છતાં આ લોકો ‘આટલી મારી ને આટલી તારી' એમ કહીને જમીનની વહેંચણી કરી રહ્યા છે!''
“એક તળાવને અનેક ઘાટ હોય. એક ઘાટેથી હિંદુઓ પાણી પીએ છે, તેઓ કહે છે: 'જળ', બીજે એક ઘાટે મુસલમાનો પાણી પીએ છે, તેઓ કહે છે: “પાની', તો ત્રીજે ઘાટે અંગ્રેજો પાણી પીએ છે, તેઓ કહેશેઃ “વૉટર', પણ એ ત્રણેય એક જ વસ્તુ, માત્ર નામ જુદાં! તે પ્રમાણે પરમાત્માને કોઈ ‘અલ્લાહ” કહે છે, કોઈ ગૉડ' કહે છે, કોઈ “બ્રહ્મ' કહે છે, તો કોઈ કાલિ' કહે છે. તો કોઈ વળી ‘રામ', ‘હરિ', ‘જિસસ', ‘દુર્ગા' પણ કહે છે.''
‘‘તમે લોકો સંસાર વહેવાર ચલાવો છો તેમાં કશો દોષ નથી. પણ મન ઈશ્વરમાં રાખવું જોઈએ; તે વિના ન ચાલે, એક હાથે સંસારનાં કામકાજ કરે અને બીજે હાથે ઈશ્વરને પકડી રાખો. કામકાજ પૂરાં થાય એટલે બેઉ હાથે ઈશ્વરને પકડો.''
“બધોય આધાર મન ઉપર છે, મનથી જ માણસ બદ્ધ થાય છે અને મનથી જ માણસ મુકત થાય છે. મનને જે રંગે રંગો, તે રંગે તે રંગાય. જેમ કે ધોબીએ ધોયેલું સફેદ કપડુંતેને લાલ રંગમાં બોળો તો તે લાલ થઈ જાય, વાદળી રંગમાં બોળો તો તે વાદળી થઈ જાય, લીલા રંગમાં બોળો તો તે લીલું થઈ જાય,