________________
દક્ષિણેશ્વરમાં શ્રીશારદામણિદેવી ૩૯ મંત્રમુગ્ધ વ્યક્તિની પેઠે આગળ આવીને ચુપચાપ પેલા દેવીના આસન પર બેસી ગયાં. એ પછી મંત્રોચ્ચાર સહિત સંપૂર્ણ વિધિપૂર્વક શ્રી રામકૃષ્ણ જગદંબા રૂપે શ્રીશારદામણિદેવીની પૂજા કરી. પૂજા દરમિયાન શારદામણિદેવી સમાધિસ્થ થયાં, અને પૂજા પૂરી થયા પછી શ્રીરામકૃષ્ણ પણ ઊંડી સમાધિમાં મગ્ન બન્યા. આરાધક અને આરાધ્યદેવી બંને જગતથી તથા દેહભાનથી અતીત અવસ્થા પામીને આત્મસ્વરૂપે એક બન્યાં. એવી રીતે કેટલાક કલાક નીકળી ગયા. મધરાત વીતી ગયા પછી શ્રીરામકૃષ્ણને સહેજસાજ ભાન આવ્યું એટલે વિધિપૂર્વક મંત્રોચ્ચાર કરીને એમણે પોતાની જાતને, જીવનભરની સાધનાના ફળને અને જપમાળાને શારદાદેવીને ચરણે અર્પણ કર્યા અને એમને વંદન કર્યું.
તંત્રગ્રંથોમાં “ોડશી-પૂજા' તરીકે ઓળખાતી આ પૂજા કરીને શ્રી રામકૃષ્ણ અનેક વર્ષોથી ચાલ્યા આવતા પોતાના સાધનાયજ્ઞમાં પૂર્ણાહુતિ આપી. એ રીતે સાધનાની પરાકાષ્ઠા સાધીને એમણે શારદામણિદેવી રૂપી જીવતી-જાગતી પ્રતિમા દ્વારા જગન્માતાને ચરણે પોતાનું સર્વસ્વ ધરી દીધું. એમની આધ્યાત્મિક અનુભૂતિમાં વિશ્વની વસ્તુમાત્ર ઈશ્વરના પ્રતીક સમી બની રહી.
