________________
૩૪
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ “જાહેર કરે તે તારા પ્રભુને નામે જેણે આ જગત સરક્યું છે.
“જેણે પ્રેમથી પ્રેમનું પૂતળું–આદમી બનાવ્યો, જાહેર કર! : તારો પ્રભુ ઘણો જ દયાળુ છે, તેણે માણસને કલમ મારફતે જ્ઞાન આપ્યું અને માણસ જે વસ્તુઓ નહોતો જાણતો તે બધી તેને શીખવી.* 1. કુરાનની આ તે પાંચ આયતો છે, જેની વહી મહંમદસાહેબ પર સૌથી પહેલાં આવી હતી. આ જ તેમના પેગંબર (ઈશ્વરનો પેગામ એટલે સંદેશો લાવનાર) થવાની શરૂઆત હતી.
અંતરનો અવાજ, વહી, રિવિલેશન (સાક્ષાત્કાર), આકાશવાણી કે ઈશ્વરનો સંદેશો એ શી વસ્તુઓ છે? સત્યનો કોઈ એવો ભંડાર છે કે નહીં, જેનું પ્રતિબિંબ કોઈ ખાસ રૂપે માણસના હૃદયમાં જ્યારે હૃદય સાફ થતાં તદન નિર્મળ થઈ ગયું હોય ત્યારે પડી શકે? આત્માની કોઈ એવી અવસ્થા હોઈ શકે કે નહીં જેમાં થોડા વખત માટે અજ્ઞાતમાંથી એટલે કોઈ ન સમજાય એવી જગ્યાએથી જ્ઞાનનો દરવાજો ઊઘડી જતો હોય? આ બધા પ્રશ્નો એવા છે, જેમાં વધારે ઊંડા ઊતરવાનો અત્યારે અમારો ઉદ્દેશ નથી. પરંતુ એટલી વાત તો નિ:શંક છે કે મહંમદસાહેબનો વહીનો દાવો છે દુનિયાના ધર્મોના ઇતિહાસમાં કોઈ અનોખી વ નહોતી. દુનિયાના ઘણાખરા ધર્મસંસ્થાપકો, હજારો ઋષિઓ, મહાત્મા
ઓ, પીરો, પેગંબરો અને સિદ્ધાએ કોઈ ને કોઈ રૂપમાં ઈકવરી અવાજ સાંભળ્યો હોવાનો દાવો કર્યો છે, અને વેદ, તરત – ઇંજીલ(બાઇબલના માનનારે કરોડો લોકો પોતપોતાનાં ધર્મપુસ્તકો ઈશ્વરપ્રણીત એટલે ઈશ્વરન કહેલાં માને છે. વળી એ વાત પણ નિ:સંદેહ છે કે બંધક અને બેરન બનેલા મહંમદસાહેબને બરાબર એ રીતે અને એવી જ પરિસ્થિતિમાં પોતાના અંતરમાંથી કે પોતાના પરમાત્મા પાસેથી પ્રકાશ મળ્યો, જે રીતે અને જે પરિસ્થિતિમાં નિયાના કોઈ પણ મટામાં મોટા પેગંબર, દ્રષ્ટા કે ધર્મસંસ્થાપકોને કયારે મળ્યો હતો. રો જ પ્રકાશમાં મહંમદસાહેબને નાના દશ, પોતાની કોમ અને આખી માણસજાતના
૧. “અલક શબ્દને અર્થે અરબીમાં પ્રેમ અને લોહીને છાંટે બને થાય છે, અહીં બને અર્થ બંધ બેસે છે.
૨. કુરાન, ૯૬, ૧-૫.