________________
૧૦
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ ભાર મૂક્યો અને કહ્યું કે “તમારામાં સૌથી મોટો તે છે જે સૌથી વધારે ભલો અને સંયમી હોય.” કુરાનના અને મહંમદસાહેબના બીજા ઉપદેશોમાં આ વાતનું વારંવાર પુનરાવર્તન કરવામાં આવ્યું છે.
આ બે મૂળ સિદ્ધાંતો – જે દુનિયાના સૌ ધર્મોમાં સમાન જણાય છે-ઉપરાંત મહંમદસાહેબે કોઈ વસ્તુ પર સૌથી વધારે ભાર મૂક્યો હોય તો તે આ વસ્તુ પર કે દુનિયાના સૌ ધર્મો એક છે અને સૌ સાચા છે. ” કુરાનમાં વારંવાર આ વસ્તા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે ન તો મહંમદ દુનિયામાં પહેલા કે અનોખા રસૂલ છે અને ન તો ઇસ્લામ દુનિયામાં કોઈ નવો ધર્મ છે કુરાન કહે છે કે, દુનિયાની શરૂઆતથી દરેક કોમ અને દરેક જમાનામાં હંમેશાં રસલ થતા રહ્યા છે અને તે બધાએ એક જ સાચા સનાતન (હંમેશાંથી ચાલ્યા આવનાર) ધર્મનો ઉપદેશ કર્યો છે
“દુનિયાની કોઈ કોમ એવી નથી જેમાં બૂરાં કર્મોના ફળનો ડર બતાવનાર ઈવરનો કોઈ ને કોઈ પેગંબર પેદા ન થયો હોય.” (૩૫-૨૪) :
“દરેક કોમમાં રસૂલ થયા છે” (૧૪)
“હે મહંમદ, ન કેવળ લોકોને બૂરાં કર્મોનાં ફળનો ડર દેખાડનાર છે. તેથી વિશેષ કંઈ નથી. અને દુનિયાની દરેક કોમમાં આ જ પ્રકારના ઉપદેશ કરનારા થયા છે.” (૧૩-૭)
“દરેક જમાનામાં ઈશ્વરનું આપેલું કોઈ ને કોઈ પુસ્તક ઉપદેશ માટે રહ્યું છે.” (૧૩-૩૮)
ખરેખર અમે દુનિયાની દરેક કોમમાં રસૂલ મોકલ્યો છે. જેનો ઉપદેશ એ જ હતો કે ઈકવરની પૂજા કરો અને બૂરાઈથી બચો.” (૧૬-૩૬)
કુરાન કહે છે કે દરેક મુસલમાનનો જ નહીં પણ દરેક માણસનો ધર્મ છે કે તે બધા દેશો, બધી કોમો અને બધા જમાનાઓના પેગંબરોનો સરખો આદર કરે. તેમાં કોઈ પણ જાતનો ભેદ સમજવો