Page Text
________________
૨૦
હિંદુ ધર્મનું હાર્દ
વડે બાંધી રાખનાર ધર્મને જ છે.
હિંદુ ધર્મને ઉતારી પાડવાના ઉત્સાહમાં આ લેખક એક મોટી દીવા જેવી હકીકત પ્રત્યે આંખમીચામણાં કરે છે, તે એ કે હિંદુ ધર્મ અધર્મ, વહેમ અને કુરિવાજ સામે સફળતાથી લડનાર સુધારકોની એક અખંડ ધારા ઉત્પન્ન કરી છે. જરાયે દાંડી પીટચા વિના હિંદુ ધર્મ ગરીબોને રાહત આપવાની જે પદ્ધતિ ચોજી છે તે જોઈને ઘણા પરદેશી પ્રશંસકોન અદેખાઈ આવી છે. મને પોતાને લાગે છે કે હજુ એમાં ઘણી ખામી છે. એની ભૂરી બાજુ પણ છે. પણ પરોપકારની દષ્ટિએ એ પ્રથાએ પોતાની યોગ્યતા સર્વાંશે સિદ્ધ કરી છે. પોતાના દાનની, છાપેલા અહેવાલો વગેરે દ્વારા જાહેરાત કરવાની હિંદુઓને ટેવ નથી. પણ દેશી ઢબે જે અન્નઇત્રો અને મફત ધ્રુવાખાનાં ચાલી રહેલાં છે તે તો હર કોઈ જોઈ શકે એમ છે.
આ લેખક ગામડાંના કામને ઉતારી પાડે છે. એમાં એનું ઘોર અજ્ઞાન પ્રદર્શિત થાય છે. મઠા અને મહેસૂલી કચેરીઓ નાબૂદ થઈ જાય અને મફત નિશાળો ઊઘડે તોપણ લોકોમાં જડતાનો જે રોગ જામ્યો છે તે તો દૂર નહીં જ થાય. મઠોમાં સુધારા થવા જ જોઈએ, મહેસૂલની પદ્ધતિ ધરમૂળથી બદલાવી જોઈએ, મફત પ્રાથમિક શિક્ષણ આપનારી નિશાળો ગામડે ગામડે ઊઘડવી જોઈએ. પણ લોકો મહેસૂલ ન આપે, મઠોનો નાશ થાય અને ગામડે ગામડે નિશાળો નીકળે એથી ભૂખમરો નાબૂદ થવાનો નથી. ગામડાંમાં તો મોટામાં મોટું શિક્ષણ એમાં હું છે કે ગ્રામવાસીઓને આખું વરસ કાં તો ખેતીમાં કાં તો ગામડાંને લગતા ઉદ્યોગોમાં લાભ મળે એવી રીતે કામ કરવાનું શીખવવું જોઈએ ને તેમ કરવા તેમને સમજાવવા જોઈએ.
છેવટે આપણે મિશનરીઓ પાસેથી સેવાઓ સ્વીકારીએ છીએ તેથી આ પત્રલેખકને ચીડ ચડતી દેખાય છે. એમને શું આ મિશનરી સંસ્થા સામે વિરોધની હિલચાલ જોઈએ છે? એ સંસ્થાઓને ઇતધર્મીઓ તરફથી મદદ શા માટે મળવી જોઈએ ? હિંદીઓ પાસે તેમના પૂર્વજોનો વિવકાનંદ અને રાધાકૃષ્ણન પ્રતિપાદિત કરેલો ધર્મ પણ છોડાવવાના ફ્લુથી આ સંસ્થાઓ સ્થપાયેલી છે. એ સંસ્થાઓમાંથી આ બેવડો હતુ પહેલાં કાઢી નખાય, તો પછી ઇતરધર્મીઓની મદદની અપેક્ષા રાખવાનો વખત
| SR No. | 005972 |
| Book Title | Hindu Dharmanu Hard |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | M K Gandhi |
| Publisher | Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Interfaith |
| File Size | 10 MB |