Page Text
________________
હિંદુ ધર્મનું હાર્દ
ર
(‘હિંદુ અને હિંદુ ધર્મ'ના મથાળા હેઠળ પ્રગટ થયેલ મૂળ ‘નોંધ'માંથી)
એક ભાઈ જેઓ યંગ કન્ડિયા ધીરજ અને ખંતપૂર્વક વાંચે છે તેઓ લખે છે:
એક એસિ. ઍક્ઝિકયુટિવ એન્જિનિયરને પ્રશ્નમાલિકાનો જવાબ નાં આપે ૧૪-૧૦-૧૯૨૬ના અંકમાં કહ્યું છે: વહેવારુ ભાષામાં કહીએ તો, જે માણસ ઈશ્વર, આત્માનું અમરત્વ વગેરેમાં માને છે. તે હિંદુ છે.
3.
આ વાંચીને હું, આપે લગભગ બે વરસ પહેલાં લખેલો લેખ આપની સામે મૂકવા લલચાયો. આપે એપ્રિલ ૨૪, ૧૯૨૪ના યંગ કન્ડિયામાં પૃ. ૧૩૬ પર લખ્યું હતું, “મને હિંદુ ધર્મની વ્યાખ્યા કરવાનું કહેવામાં આવે તો હું એટલું જ કહ્યું : ‘અહિંસાત્મક સાધનો દ્વારા સત્યની શોધ. कोई माणस ईश्वरमा न मानतो होय छतां पोतानी जातने हिंदु कही शके. सत्यनी અવિરત ખોજ એટલે જ હિંદુ ધર્મ.'
આ બંને અવતરણોમાં નાગરીમાં અક્ષરો મેં કર્યા છે.
યંગ ઇન્ડિયા, ૨૮-૧૦-૧૯૨૬, પા. ૩૭૨
***
* ઉપરોક્ત દર્શાવેલ લેખનો ઉતારો મૂળ ‘હિંદુ ધર્મ શું છે'માંથી લીધો છે. તે નીચે મુજબ છે :
" હિંદુ ધર્મનું એ સદ્ભાગ્ય છે અથવા દુર્ભાગ્ય છે કે એમાં કોઈ સત્તાવાર સંપ્રદાય નથી. એટલે કોઈ પણ પ્રકારની ગેરસમજથી મારી જાતને ઉંગારવા માટે મેં કહ્યું છે કે સત્ય અને અહિંસા મારો ધર્મ છે. જો કોઈ મને હિંદુ ધર્મની વ્યાખ્યા આપવાનું કહે, તો હું એટલો જ જવાબ આપું કે હિંદુ ધર્મ એટલે અહિંસક સાધનો દ્વારા સત્યની શોધ. કોઈ માણસ ઈશ્વરને પણ ન માનતો હોય છતાં તે પોતાની જાતને હિંદુ કહેવડાવી શકે છે. મક્કમપણે સત્યની ખોજ કર્યા જ કરવી એનું નામ હિંદુ ધર્મ. જો આ ધર્મ હાલમાં મૃત:પ્રાય, નિષ્ક્રિય અને જડ બન્યો હોય, તો તેનું કારણ એ છે કે આપણે થાકી ગયા છીએ. પરંતુ આપણો થાક ઊતરી જતાં તુરંત જ, હિંદુ ધર્મ કદાચ પહેલાં કદી નહીં જોવામાં આવ્યું હોય એવા પ્રખર તેજ સાથે વિશ્વમાં ઝળકી ઊઠશે. અને ખરેખર તેથી જ હિંદુ ધર્મ બધા ધર્મો કરતાં સૌથી વધારે સહિષ્ણુ છે. એના સિદ્ધાંતો સર્વગ્રાહી છે.25
| SR No. | 005972 |
| Book Title | Hindu Dharmanu Hard |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | M K Gandhi |
| Publisher | Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Interfaith |
| File Size | 10 MB |