________________
સત્યાગ્રહની શક્તિ
૧૦૧
જેમણે એ અત્યુત્તમ કાવ્યો પૈકીનું એક, દુનિયાની દેવી ચીજોમાંથી એક સાંભળી નથી, તેઓ એમના હિંદી મિત્રો પાસેથી એ જાણી લે. એક તાલીમ ઉક્તિ મને હંમેશ યાદ રહી ગઈ છે. એનો અર્થ છે ઈશ્વર, નિરાહાયના સહાયક છે. એ તમને મદદ કરે એવું જો તમે એની પાસે માગો તો તમે જેવા છો તેવા એની પાસે જાઓ, કોઈ પણ પ્રકારના પૂર્વગ્રહ વિના જાઓ, અને તમારા જેવા પતિતને એ કેવી રીતે મદદ કરશે એ વિશે ડર કે અંદેશો રાખ્યા વિના જાઓ. એની પાસે ગયેલા કરોડ લોકોને જેણે મદદ કરી છે તે શું તમને તજશે? એ, કોઈ પણ પ્રકારના અપવાદ કરતો નથી; અને તમે અનુભવી શકશો કે તમારી એકેએક પ્રાર્થનાનો જવાબ મળશે. ગમે તેવા અપવિત્રની પ્રાર્થનાનો પણ જવાબ મળશે. આ હું તમને જાતઅનુભવ પરથી કહું છું. હું એની તાવાણીમાંથી પસાર થયો છું. પ્રથમ સ્વર્ગનું રાજ્ય મેળવો, અને બીજું બધું એની મેળે પાછળ પાછળ આવશે.
થી
ડા૪-૪-૧૯૨૯, પા. ૧૧૦
૫૩. સત્યાગ્રહની શક્તિ (‘હિંદુ-મુસલમાન સવાલ'માંથી ગાંધીજીના સંદેશાનો ઉતારો)
સત્યાગ્રહમાં પોતાની મેળે ચાલવાની શક્તિ જ હોતી નથી. સત્યાગ્રહી જગતની લાગણી ઉશ્કેરીને જ ચાલી શકે છે. ઈશ્વરના આશીર્વાદ હોય તો જ તે ચાલી શકે, તે ન હોય તો સત્યાગ્રહી ભૂલો, પાંગળો અને આંધળો છે.
૧૯૨૧થી હું બે શબ્દો કહેતો આવ્યો છું: પાકીઝગી અને કુરબાની, આત્મશુદ્ધિ અને બલિદાન એ વગર સત્યાગ્રહનો જય ન થાય. કેમ કે તે વિના ઈશ્વર સાથે હોય જ નહીં.
જ્યાં જગત કુરબાની જુએ છે ત્યાં ઢળી જાય છે. કુરબાની જગતને વહાલી લાગે છે.
જગત કુરબાની સારા માટે છે કે નઠારા માટે છે તે જોતું નથી.
