________________
૪૩. ‘ઈશ્વર સત્ય છે'નો અર્થ (તા. ૯-૭-૧૯૩૨ના મી.પી. જી. મેથ્યને લખેલા પત્રમાંથી)
ઈશ્વર સત્ય છે એમાં “છે”નો અર્થ ‘બરાબર' હરગિજ નથી. પણ એનો અર્થ ઈશ્વર સત્યમય છે એવોટું નથી. સત્ય એ ઈશ્વરના કેવળ એક ગુણ અથવા એક વિભૂતિ નથી, પણ સત્ય એ જ ઈશ્વર છે. જે એ સત્ય ન હોય તો કશું જ નથી. સત્ય શબ્દ માંથી બનેલાં છે. તું એટલે હોવું એટલે સત્યનો અર્થ પણ હોવું થયો. ઈશ્વર છે, બીજું કશું નથી. તેથી આપણે જેટલા સત્યની વિશેષ નજીક તેટલા ઈશ્વરની વિશેષ નજીક. એટલે દરજે આપણે સત્યમય છીએ તેટલે જ દરજજે આપણે ઈ.
નિનવંધુ, ૩-૪-૧૯૪૯, પા. ૩૫
૪૪. ઈશ્વર તો સદાય આપણી સાથે છે
(‘એકલો શાને માંથી)
હમણાં જ એક મિત્રે મને લખ્યું હતું કે સોબતીઓની વચ્ચે પણ તેમને એકલવાયું લાગે છે. સત્તાવાળાઓનાં વચન પર મને વિશ્વાસ નથી એવા મારા કથન ઉપરથી તે ઉપર મુજબનું લખવા પ્રેરાયા હતા. તેમને એવો અવિશ્વાસ નહોતો, અને તેમના જેવો વિશ્વાસ હું પણ રાખું એમ તે ધારતા હતા. પણ તેનો ભરમ ભાગ્યા ત્યારે તેમની નિરાશાનું પૂછવું જ શું? તેમના માર્મિક પત્રનો અર્થ એ ન પણ હોય એમ બને. એ ગમે તેમ હો, મેં તેના અર્થ કર્યો અને તેમને લખ્યું કે, ઈશ્વર પર શ્રદ્ધા રાખનાર માણસને પોતે એકલાં છે એમ લાગવું ન જોઈએ. કેમ કે, ઈશ્વરે તો સદાયે તેની સાથે જ છે. રામારી દુનિયા તેનો ત્યાગ કરે તોયે તેને શી પરવા? વિશ્વાસની લાગણી તેમના મગજમાંથી નહીં પણ તેના હૃદયમાંથી ઊઠતી સંય ત્યાં સુધી મારા મતની પરવા કર્યા વિના તેમણે વિશ્વાસ રાખવો જ રહ્યો.