________________
५६८
हीरसौभाग्यम् [सर्ग ८ श्लो० १२५-१२७ ___ कीरसृपाटिकाभिः शुकचञ्चुभिः अहमेव शके विचारयामि । उत्प्रेक्ष्यते वा-इति हेतोहिया लज्जया अनिश निरन्तर दिवा रात्रावपि न्यककृते चैःकरणस्य कैतवेन कप. टेन कृत्वा स्वमात्मान गोप्यते गुप्तीक्रियते छन्नो रक्ष्यते इव । इति किम् । एतत्पुरः पतस्या नासिकाया पुरस्तान्मम श्रीः का । न कापीत्यर्थः । किं कृत्वा । सम्यग्लक्षणोपे. ततया जगन्निरीक्ष्यां त्रिजगजनैर्विलोकनीयां यस्या देव्या नासिकां वीक्ष्य ॥
પ્લેકાર્થ હું શંકા કરું છું કે, વિશ્વદર્શનીય એવી દેવીની નાસિકા જેઈને શુકચંચુઓ વડે નિરંતર નીચું જોવાના બહાને, લજજાથી જાણે પોતાની જાત છુપાવાતી ન હોય ! શા માટે ? (वीन नासिनी शमा आग भारी शुगात्री ? ) ॥ १२५ ॥
....
मुक्त्वा द्विषः पञ्चमुखी प्रति स्वान्, पञ्चापि रोपान् स्मरधन्विनाजौ। यदङ्गवासौकसि किं निषङ्गो, रिक्तो विमुक्तोऽजनि नासिकास्याः॥१२६॥
स्मरधन्विना विषमायुधधनुर्धरेण यस्या देवताया अङ्ग तदेव वासार्थ निवसनकृते ओको गृहं तत्र रिक्तो निखिलविशिखव्यपगमनतोच्चारणरहितः अत एव विमुक्तः सदनान्तःस्थापितः निषङ्गः तूणीरः । उत्प्रेक्ष्यते-अस्याः शासनदेवताया नासा गन्धक्षा किमजनि संजात इव । किं कृत्वा । द्विषः स्वशात्रवस्य ईश्वरस्य पञ्चानां मुखानां समाहारः पञ्चमुखी तां प्रति । शंभोः पञ्च वदनानि सन्ति कविसमये । 'मृत्युजयः पञ्चमुखोऽष्टमूर्तिः' इति हैम्याम् । पञ्चसंख्याकानि मुखानि प्रति आजौ संग्रामे पश्चापि पञ्चप्रमाणानपि । स्मरस्य पञ्चैव बाणास्तूणीरे नाधिकाः । यतः-'बाणाः पञ्च रतिप्रियाः' इति हैम्याम् । रोपान् बीणान् मुक्त्वा क्षिप्त्वा ॥
કલેકાથી પિતાના શત્ર ઈશ્વર સાથેના સંગ્રામમાં ઈશ્વરનાં પાંચ મુખ તરફ પિતાનાં પાંચ બાણો ફેંકીને શસ્ત્રહિત બનેલા કામદેવ, દેવીના શરીરરૂ૫ વાસગૃહમાં મૂકેલું બાણોનું ભાથું નાસિકારૂપે બની ગયું ન હોય ! ! ૧૨૬ છે
स्वमन्दिरे यद्वदनारविन्दे, लावण्यलक्ष्म्या प्रकटीकृतेव । भूकैतवात्कज्जलमुद्गिरन्ती, प्रदीपलेखा विललास नासा ॥ १२७ ॥
नासा अर्थाजिनशासनदेवताया नासिका विललास शोभते स्म । उत्प्रेक्ष्यतेस्वस्यात्मीयस्य मन्दिरे निवाससदने यस्या देव्या वदनारविन्दे मुखकमले लावण्य लवणिमा विभ्रमविलासशोभातिशयः तस्य लक्ष्म्या श्रिया प्रकटीकृता उद्बोधिता प्रदीपलेखा स्नेहप्रिया कलिकेव । किं कुर्वन्ती । ध्रुवोर्लोचनयोरूर्वयो रोमपद्धत्योः कैतवाद्याजात्क