________________
આ લોક ત્રિવિધ તાપથી આકુળવ્યાકુળ છે. ઝાંઝવાના પાણીને લેવા દોડી તૃષા છિપાવવા ઈચ્છે છે, એવો દીન છે. અજ્ઞાનને લીધે સ્વરૂપનું - વિસ્મરણ થઈ જવાથી ભયંકર પરિભ્રમણ તેને પ્રાપ્ત થયું છે. સમયે સમયે અતુલખેદ. વરાદિક રોગ, મરણાદિક ભય, વિયોગાદિક દુઃખને તે અનુભવે છે; એવી અશરણતાવાળા આ જગતને એક સપુરુષ જ શરણ છે; સપુરૂષની વાણી વિના કોઈ એ તાપ અને તુષા છેદી શકે નહીં એમ નિશ્ચય છે. માટે ફરી ફરી તે પુરૂષના ચરણનું અમે ધ્યાન કરીએ છીએ.
સંસાર કેવળ અશાતામય છે. કોઈપણ પ્રાણીને અલ્પ પણ શાતા છે તે પણ પુરુષનો જ અનુગ્રહ છે; કોઈપણ પ્રકારના પુણ્ય વિના શાતાની પ્રાપ્તિ નથી, અને એ પુણ્ય પણ પુરૂષના ઉપદેશ વિના કોઈએ જાણ્યું નથી; ઘણા કાળે ઉપદેશેલું તે પુણ્ય રૂઢિને આધીન થઈ પ્રવર્તે છે; તેથી જાણે તે ગ્રંથાદિકથી પ્રાપ્ત થયેલું લાગે છે, પણ એનું મૂળ એક સપુરૂષ જ છે; માટે અમે એમ જાણીએ છીએ કે એક અંશ શાતાથી કરીને પૂર્ણકામતા સુધીની સર્વ સમાધિ તેનું સપુરૂષ જ કારણ છે. (પત્રાંક-૨૧૩)
સમસ્ત રાગદ્વેષ મોહવાળો જે કોઈ પુરુષ પરમગુરુના ચરણકમળની સેવાના પ્રસાદથી નિર્વિકલ્પ સહજ સમયસારરૂપ સહજત્મસ્વરૂપને જાણે છે તે પુરુષ મુક્ત થાય છે. (૩૦)
ભાવકર્મના નિરોધથી દ્રવ્યકર્મનો વિરોધ થાય છે. દ્રવ્યકર્મના નિરોધથી સંસારનો નિરોધ થાય છે. (૩૧)
જે સમસ્ત કર્મજન્ય સુખ સમુહને તજે છે, તે ભવ્ય જીવ નિષ્કર્મ સુખ સમુહરૂપ અમૃતના સરોવરમાં મગ્ન થતાં એવા આ અતિશય ચૈતન્યમય એકરૂપ અદ્વિતીય નિજભાવને પામે છે. (૩૩) - પુદ્ગલ પદાર્થ ગલન દ્વારા ભિન્ન પડવાથી પરમાણુ કહેવાય છે. અને પૂરણ દ્વારા સંયુકત થવાથી અંધ નામને પામે છે. આ પદાર્થ વિના સંસાર પરિભ્રમણ હોઈ શકે નહી. (૩૭) આમ વિવિધ પ્રકારનું પુદ્ગલ જોવામાં આવતાં હે ભવ્ય શાર્દૂલ ! ભવ્યોત્તમ ! તેમાં તું રતિભાવ ન કર. ચૈતન્ય ચમત્કાર માત્ર આત્મામાં તું અતુલ રતિ કર કે જેથી તું પરમ મુકિતને પામીશ. (૩૮)
જિનેશ્વરના માર્ગ દ્વારા તત્ત્વાર્થ સમુહને જાણીને પર એવાં સમસ્ત
૫૭.