________________
પૂ. ન્યાય વિશારદ ન્યાયાચાર્ય મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્દ યશોવિજય ગણિવર્ય વિરચિત
સમતાશતક
દોહા સમતાગંગા મગનતા, ઉદાસીનતા જાત; ચિદાનંદ જયવંત હો, કેવલ ભાનું પ્રભાત. ૧ સકલ કલામેં સાર લય, રહો દૂર સ્થિતિ એહ; અકલ યોગમેં ભી સકલ, લય દે બહ્મ વિદેહ. ૨ ચિદાનંદ વિધુકી કલા, અમૃત બીજ અનાય; જાનિ કેવલ અનુભવિ, કિનહિ કહી ન જાય. ૩ તો ભી આસવ તાપકે, ઉપશમ કારણ નિદાન; બરષતહું તાકે બચન, અમૃતબિંદુ અનુમાન. ૪ ઉદાસીનતા પરિનયન, જ્ઞાન ધ્યાને રંગરોલ; અષ્ટ અંગ મુનિયોગકો, એડી અમૃત નિચોલ. ૫ અનાસંગ મતિ વિષયમ્, રાગ-દ્વેષકો છેદ; સહજ ભાવમેં લીનતા, ઉદાસીનતા ભેદ. ૬ તાકો કારણ અમમતા, તામેં મન વિશ્રામ; કરે સાધુ આનંદઘન, હોવત આતમરામ. ૭ મમતા શિર સુખ શાકિની, નિર્મમતા સુખમૂલ; મમતા શિવ પ્રતિકૂલ હૈ, નિર્મમતા અનુકૂલ. ૮ મમતા વિષ મૂછિત ભયે, અંતરંગ ગુણવૃંદ; જાગે ભાવ નીરાગતા, લગત અમૃતકે બુંદ. ૯ પરિણિત વિષય વિરાગતા, ભવતરુમૂલ કુઠાર; તા આગે ક્યું કરિ રહે? મમતાવેલી પ્રચાર. ૧૦ હા હા મોહકી વાસના, બુધનું ભી પ્રતિકૂલ; યા કેવલ શ્રુત-અંધતા, અહંકારકો મૂલ. ૧૧
૧૦૮