________________
૨૬
ત્રણ ગુણવ્રત ૬. દિફ પરિમાણવ્રતના અતિચારોનું–પ્રતિક્રમણ. ગાથાઃ गमणस्स य परिमाणे, दिसासु उड्ढं अहे अतिरिअं च। वुड्ढी सइ-अंतरद्धा, पढमम्मि गुणव्वए निदे ॥१९॥ ભાવગીતઃ ઊંચી-નીચી-તિરછી દીશમાં ગમન વધ્યું, દિશ વધઘટ થઈ મૃતિ ગુમાવી, દિક્પરિમાણે ગુણુવ્રત દેશે નિંદુ સૌ-૧૯
અર્થ
છ દિફ પરિમણવ્રત દરેક દિશામાં કેટલે દૂર જવું આવવું મુસાફરી કરવી તેનું પ્રમાણુ-માપ નક્કી કરવાનું વ્રત. તે પહેલું ગુણવ્રત તેમાં - ૧. ઊર્ધ્વ દિશામાં ઉંચે ૨. અધે દિશામાં–નીચે ૩. તિર્યદિશામાં ચાર દિશામાં અને (ચારખુણામાં) વિદિશામાં જવા આવવાના નિયમ કરતાં અજાણપણે વધારે જવાયું હોય તેમજ ૪. ક્ષેત્રવૃદ્ધિ એટલે ઉર્ધ્વ, અધે અને તિગૃદિશામાં જવા આવવાની જે મર્યાદા નકકી કરી હોય તેમાં લેભવશાત્ કે કાર્ય વશાત એક દિશાનું પ્રમાણ ઘટાડી બીજી દિશાનું પ્રમાણ વધાયું હોય, ૫. સ્મૃતિઅન્તર્તા–વિસ્મરણ થવાથી–ભૂલી જવાથી વ્યાકૂળતાથી અથવા પ્રમાદથી કે મતિવિશ્વમથી ઉપર મુજબની દિશાઓમાં જવા આવવાના નિયમ કરતાં વધારે જવાયું હેય એવા જે કઈ અતિચાર લાગ્યા હોય તેનું નિંદા સ્વરૂપે પ્રતિક્રમણ કરું છું. ૧૯.