________________
૨૩૨
ભગવાન બુદ્ધ
સ પર ને એકત્ર કરીને તેમાંના જે ક્ષત્રિય, બ્રાહ્મણ અને રાજકુળમાં જન્મ્યા હશે, તેમને કહેશે, “ભાઈઓ, અહીં આવો
અને શાલ કે ચંદન જેવાં ઉત્તમ વૃક્ષોની ઉત્તરારથી લઈને અગ્નિ ઉત્પન્ન કરે.' અને તેમાંના જેઓ ચાંડાલ, નિષાદ ઈત્યાદિ હીન કુળમાં જન્મ્યા હશે, તેમને તે કહેશે, “ભાઈઓ, અહીં આવો, અને કૂતરાઓને ખાવાનું આપવાની કૂડીમાં, ડુક્કરને ખાવાનું આપવાની મૂડીમાં અથવા રંગારાની કૂડીમાં એરંડિયાના ઉત્તરારણી વડે અગ્નિ ઉત્પન્ન કરો.” હે આવલાયન, બ્રાહ્મણદિક ઉચ્ચ વર્ણના માણસોએ ઉત્તમ અરણી વડે ઉત્પન્ન કરેલા અગ્નિ જ ફક્ત ભાસ્વર અને તેજસ્વી થશે, અને ચાંડાલાદિક હીન વર્ગોના માણસોએ એરંડાદિકની અરણી વડે ઉત્પન્ન કરેલા અગ્નિ ભાસ્વર અને તેજસ્વી નહિ થાય અને તેના વડે અગ્નિકાર્યો નહિ થઈ શકે, એવું મને લાગે છે?
આ૦–હે ગતમ, કોઈ પણ વર્ણન માણસે, સારા કે ખરાબ લાકડાની ઉત્તરારણ કરીને કોઈ પણ જગ્યાએ અગ્નિ ઉત્પન્ન કર્યો હોય તે તે સરખે જ તેજસ્વી થશે, અને તેના વડે સમાન અગ્નિકા થઈ શકશે.
ભ૦–કાઈ ક્ષત્રિયકુમાર બ્રાહ્મણુકન્યા સાથે શરીરસંબંધ કરે, અને તે સંબંધથી જે તેને પુત્ર થાય, તે તે પુત્ર માબાપના જે જ મનુષ્ય થશે એમ તને લાગતું નથી ? તેવી જ રીતે કોઈ બ્રાહ્મણકુમાર ક્ષત્રિય કન્યા સાથે લગ્ન કરશે અને તે સંબંધથી તેને પુત્ર થશે તે તે માબાપ જેવો નહિ થતાં જુદા જ પ્રકારનો થશે એમ તને લાગે છે?
આવ–આવા મિશ્રવિવાહથી જે છોકરો થાય છે, અને તે તેનાં માબાપ જેવો જ મનુષ્ય હોય છે. તેને બ્રાહ્મણ પણ કહી શકાય અને ક્ષત્રિય પણ કહી શકાય.
ભ૦–પણ હે આશ્વલાયન, કઈ ઘડીના અને ગધેડાના સંબંધથી જે બચ્યું થાય, તેને તેની મા જેવું કે બાપ જેવું ગણી
