________________
दान ऊपर-रत्नचूडकुमारनी कथा, सुबुद्धिनी कथा प्रिय बाळक सोमशर्माने रोतो जोई हं मारी प्रियाने कहीश के. अरे आ बाळकने केम रोवडावे छे? त्यारे ते मने आ प्रमाणे कहेशे के, "जो ए बाळक तमने वहालो होय, तो हाल तमे ज तेने राखो." तेणीना आवा वचन सांभळी मने जरूर क्रोध उत्पन्न थशे. पछी हुं मारी प्रियाने पगथी पाटु मारीश. ते दुष्टबुद्धिवाळा बटुके प्रथमना बधा मनोरथो चित्तमां ज चिंतव्या पण जे स्त्रीने पगथी पाटु मारवायूँ हतुं, ते तेणे प्रत्यक्ष करी बताव्युं, तेथी पेला साथवाना भरेला घडाना सो ककडा थई गया. तेमांथी केटलोएक साथवो पवने उडाडी दीधो अने केटलोएक भस्मरूप थई पृथ्वीनी रक्षा (राख)मां पड्यो. एवी रीते तेनो बधो साथवो लोभना मूळने लीधे समूळगो नाश पामी गयो. हे कारीगर! तारी पण ए बे पादुका हवे जवानी ज समजजे कारण के, तने ते बंने पादुका उपर घणो लाभ थयेलो छे."
वेश्या यमघंटानां आ वचनो सांभळी ते कारीगर बोल्यो-"जो ते मने खुशी करीने मारी पादुका लेशे तो मने घणो लाभ थशे." यमघंटा बोली, "अरे! ते माणस हमणां ते तने एक ज वाक्यथी खुशी करशे. कारण के-हाल आपणा अन्याय राजाने घेर पुत्रनो जन्म थयो छे. एटले ते माणस तने एटलुंज पूछशे के, "राजाने घेर पुत्र थवाथी तुं खुशी छे के नहीं?" ते वखते तारे खुशी ज बताववी पडशे. यमघंटाना आ वचन सांभळी ते कारीगर पोताने घेर गयो. तेवामां पेलो जुगारी आव्यो. यमघंटाए पूछवाथी तेणे पोतानो वृत्तांत जणावी दीधो. ते सांभळी यमघंटा बोली, "अरे! तारी क्रूरबुद्धि छे. तो पण ते ते माणसने जे द्रव्य आपी दीधुं. ते योग्य न कयु." जुगारी बोल्यो, "में तो तेनुं सर्वस्व लई लेवानो कोलकराररूपे ठराव कर्यो छे." यमघंटा बोली, "ते तारुं द्रव्य गयुं समजजे." जुगारीए कडं, "आ समग्र भुवनमा हुँ कोई एवो मनुष्य जोतो नथी के जे मारु द्रव्य लई शके." यमघंटाए का-"अरे! तुं आवो महान् गर्व शा माटे राखे छे? आ पृथ्वी उपर जे बुद्धिमान् पुरुष छे. ते विधि (विधाता)नी लक्ष्मीने पण लई शके छे. एक सुबुद्धि नामना पुरुषे पोतानी बुद्धिथी तेवू काम कयुं हतुं."।।९०१।। जुगारीए पूछ्युं, "ते सुबुद्धि कोण हतो?" यमघंटा बोली
सुबुद्धि मंत्रीनी कथा "पृथ्वीभूषण नामना नगरमां पृथ्वीचंद्र नामे एक राजा हतो. तेने सद्बुद्धिना समूहथी प्रकाशमान एवो सुबुद्धि नामे मंत्री हतो. ते हमेशां राज्यनी चिंता करनारो अने राजा तथा प्रजाने प्रिय थई पड्यो हतो. एक समये राजाने घेर पुत्रजन्म थतां मोटो उत्सव. प्रवर्ती रह्यो. ते कुमारनी षष्ठी (छट्ठी)नुं जागरण श्री विमलनाथ चरित्र - प्रथम सर्ग
61