________________
मंत्री सुबुद्धिनी अवांतर कथा
पछी वाणीथी नियंत्रित थयेलो ते राक्षस पोताने योग्य स्थाने चाल्यो गयो. । । ३९८ । । आ सर्व वृत्तांत जाण्या पछी राजाए मंत्रीने कां. "भद्र! आत्मबळथी मेळवेलुं आ राज्य ग्रहण करो अने मारी उपर अनुग्रह करो. अथवा तमने राज्य अर्पण करवामां मारो शो अधिकार छे? जे वस्तु जेनी होय तेने ज मळवी जोइए, मां दान करवानी प्रधानता शी रीते होय?" मंत्री बोल्यो, "हे राजन्, तमारा पुण्यना प्रभावे गयेलुं राज्य पाठुं आव्युं छे, तेथी तमो हर्षथी आ राज्य भोगवो. परंतु एटलुं याद राखजो के, तमारे पुण्यने छोडवुं नहीं, पोतानुं कर्त्तव्य कार्य करवुं न्यायमार्गे वर्त्त अने श्री जिनशासननुं स्मरण करवुं." राजाए ते वात कबूल करी, मंत्रीना बंने चरणमां नमी अने वाणीथी स्पृहा साथै स्तुति करी राजकन्याने शणगारी द्रव्य साथे ते मंत्रीने अर्पण करी. ते पछी एक वखते मंत्रीए कार्यवश थइ राजाने कह्युं के, "हवे अहिं रहेवुं मने रुचतुं नथी, पण अहींथी प्रयाण करवुं रुचे छे." आ उपरथी राजाए तेने विदायगिरी आपी, एटले तत्काळ ते पोतानी प्रिया साथै पेला खाटला उपर बेठो अने पेली सोटी लई ते खाटला उपर पछाडी बोल्यो के, "हे खाटला, तुं अहिंथी गंभीरनगरमां जा." तत्काळ ते खाटलो विशाळ आकाशमां उडवा लाग्यो. ज्यारे ते गंभीरनगरनी नजीक आवी पहोंच्यो, एटले तेणे तेनी उपर राती सोटी पछाडी के तरत ज ते त्यांज स्थिर रही गयो. ते वखते तेणे पोतानी प्रियाने कह्युं, "हे प्रिया, हुं आ नगरमां जइ आवुं, त्यांसुधी तमे अहीं रहो. हुं आ नगरनुं वृत्तांत जाणीने पुनः अहिं आवीश. " आ प्रमाणे कही पोतानी प्रियाने बहार राखी ते नगरमा गयो. तेवामां पाछळथी त्यां जे बन्युं ते सांभळो—
मंत्री वहाण उपर आव, वहाणनुं पवनथी पुरावुं, उपलक्षणथी वहाणनुं हंकाराई ज ए बधा खबर कानमां अमृत रेडावानी जेम सांभळीने ते दाणीए मंत्रीशनी स्त्री विनयसुंदरीने छूपी रीते ( ओळख न पडे तेम) शांतिथी समजावी पोताना घेर बोलावी.
विनयसुंदरी तेनो हेतु समजी गई तेथी ते तेने घेर आवी नहीं, त्यारे ते पापी - अपराधी आ प्रमाणे विचायुं. "ते मंत्रीनी स्त्रीए जे मारो ईरादो जाणी लीधो, ते विपरीत बन्युं मंत्रीने वहाण उपर मोकल्यो ते में सारुं कर्तुं नहीं. आशामां बंधाएली ए स्त्री पारानी जेम तापने सहन करशे. हवे जो ते मंत्री त्यांज रहे अथवा कोईरीते मृत्यु पामे, तो ज तेनी स्त्री मारे आधीन थाय, ते सिवाय कदि पण नहीं था. हवे ज्यारे ते वहाण पार्छु आवशे, त्यारे बधुं जाणी शकाशे. श्री विमलनाथ चरित्र प्रथम सर्ग
31