________________
शीलव्रत उपर शीलवतीनी कथा
छे." राजा बोल्या, त्यारे ते यक्षो मने आपो, जेथी मने मनवांछित समृद्धिओ प्राप्त थाय." कोई शुभ मुहूर्तमां ते चारे यक्षोने तमारे घेर मोकली आपीश. " शीलवतीए उत्तर आप्यो. पछी राजा अरिदमन पोताने घेर गयो एटले बीजे दिवसे शीलवतीए ते चारे मंत्रीओने खाडानी बहार काढ्या, पछी तेमने जळथी स्नान करावी, सुगंधी चंदन वगेरेथी चर्चित करी अने कंडीआमां मूकी वार्जित्रोना नाद साथे ते राजाना स्थानमां लई गई. राजाए तेणीने मान आप्युं. पछी ए महाराजाए हर्षथी अखंड शोभाना स्थानरूप ते कंडीआ माणसो पासे रसोडामां मूकाव्या. ते दिवसे राजा रसोयाने रसोई करवानी ना कही अने ज्यारे भोजननी वेळा थई एटले राजा जमवाने आव्यो. ते कंडीयानी पुष्प वगेरेथी पूजा करी राजाए पूछ के - " रसोई तैयार थई?" तेओए कंडीयामांथी "थई" एम कह्युं, पण रसोई जोवामां आवी नहीं. तेथी राजा चिंतव्यं के, "ते शीलवतीना वचनथी आ यक्षोए सर्व प्रकारनी रसोई आपी हती, परंतु तेओ हमणां मने केम आपता नथी? माटे आ कंडीयाना द्वार उघाडी ते यक्षनी समीप प्रत्यक्ष रीते पूछु के, "तेमणे शीलवतीने रसोई आपी अने मने ते केम न आपी ? " ।। ३५० ।। आवुं चिंतवी राजाए ते कंडीया खुल्ला कर्यां, तेवामां जेमना अंग उपर अस्थि - चर्म अवशेष रह्युं हतुं अने जेमनी आकृति घणी बीभत्स देखाती हती तेवा ते राक्षसना जेवा चारे जणा जोवामां आव्या. तत्काल राजाए पोताना माणसोने कह्युं के—
"आ प्रत्यक्ष राक्षसोने मारी नाखो, नहीं तो तेओ आपणो अवश्य नाश करशे.” राजाना आ वचन सांभळी तेओ भयभीत थईने नम्र पणे बोल्या के, "अमो साक्षात् राक्षस नथी, पण कामांकुर वगेरे तमारा मंत्रीओ छीए." राजाए आश्चर्य पामी पूछ्युं, "तमारी आवी अवस्था केम थई?" तेओए शीलवतीए करेली पूर्व वृत्तांत राजाने कही संभळाव्यो. तत्काळ राजाए शीलवतीने मंदहास्यपूर्वक आ प्रमाणे उच्च स्वरे कह्युं के - "हे भद्रे ! लोकमां विद्वानो कहे छे के, 'स्त्री अबळा छे.' ते कथन तमे आ सबळ पुरुषोने जीती लई मिथ्या करी बताव्युं. प्राये करीने बुद्धि सर्वना करतां मोटी छे, एम विद्वानो कहे छे. तेम संतोष अने तोषवाळा छो, छतां वाम - विषमबुद्धिना स्वभावने लईने आ चारे पुरुषोनुं धन ग्रहण कयुं, तेनुं शुं कारण छे? ते कहो." शीलवती बोली, "राजेंद्र, तमोए आ चारे निर्धन पुरुषोने घणुं द्रव्य आप्युं तेथी तेओ मदभरेला अने घणां अनर्थोने करनारा थई पड्या. अधम पुरुषो पोतानी बुद्धिथी द्रव्य वडे अनर्थ साधे छे, मध्य पुरुषो अर्थने ज साधे छे अने उत्तम पुरुषो परमार्थने साधे छे. आ चारेनो श्री विमलनाथ चरित्र - द्वितीय सर्ग
99