________________
૩૨૪ ગુજરાતી ભાષાનું બૃહદ્ વ્યાકરણ
કૃતપ્રત્યયઃ વિશેષણ બનાવનારા ૧. વર્તમાન કૃદનત
માન– વૃત (હવું)–વર્તમાન વીર્ (પ્રકાશવું)-સેરવ્ય (વારંવાર કૂવું (વધવું)-વર્ધમાન
પ્રકાશવું–દેદીપ્યમાન વિજ્ઞાન (જાણવા ઈચ્છવું–જિજ્ઞા
સમાન)
વર્તમાન” શબ્દ જાતે વર્તમાન કૃદન્ત છે અને આત્માનપદી ધાતુના અંગને માન પ્રત્યય લાગી વર્તમાન કૃદન્ત બને છે એમ સૂચવે છે.
–––– જ્ઞા (જાગવું)–જાગ્રતુ સન્ (હાવું)-સત્
૨, ભૂત કૃદન્ત
મૂ (હેવું)–ભૂત
ભૂત” શબ્દ જાતેજ ભૂત કૃદન્ત છે અને ધાતુને “સ” પ્રત્યય લાગવાથી ભૂત કૃદન્ત બને છે એમ દર્શાવે છે. શું કરવું)-કૃત, કૃતાર્થ [ (જવું –ગત ન (જીતવું)–જિત
નમ (નમવું)–નત; પ્રણત, વિનત ની (દરવું)-નીત, વિનીત ૬ (રમવું)–રત વિરત મિ (હસવું)–મિત તર (તાણવું)–તત; સંતત–સતત
(૧. હસેલું, ૨. હાસ્ય) ક્ષણ (ઘાયલ કરવું)–ક્ષત હથા (કહેવું)-ખ્યાત; પ્રખ્યાત મા (માપવું)–મિત, પરિમિત વિખ્યાત; વ્યાખ્યાતા | Wા (રહેવું)–સ્થિત