________________
સંધિ: પ્રકારાદિ
૨૦૩
૭. ‘તવર્ગ’ની પછી ‘લ’ આવે તે ‘તવર્ગ’ના ‘લ’ થાય છે.
દાખલાઃ——
તદ+ક્લીન તલ્લીન ભગવત્+લીલાભગવલ્લીલા
૮. ડુટની પૂર્વે વીય ચાર વ્યંજનમાંનું ગમે તે આવ્યું હાય તા ‘'નું તેજ વર્ગનું ચાથું વ્યંજન વિકલ્પે થાય છે.
એ ચેાથું વ્યંજન પ્રયત્નમાં ‘ને મળતું છેઃ—અને મહાપ્રાણ ને ઘાષ છે. ગુજરાતીમાં ઘણે ભાગે નિયમ નિત્ય પ્રવર્તે છે.
દાખલાઃ-
વાક+હરિ વાઝુરિ વાગ્દરિ ઉદ+હાર–ઉદ્ધાર-ઉદ્ઘાર તદ+તિતદ્ધિત–તહિત
૯. પદાન્ત ‘ત્’ની પૂર્વે હસ્વ સ્વર હોય ને પછી સ્વર આવે તો ‘ત્’ એવડાય છે.
દાખલાઃ—
સન્+અન્ત=સન્નન્ત સન્+અચ્યુત=સન્નવ્યુત
૧૦. પદાન્ત ‘’, ‘જ’, કે ‘શ’ ના અન્તઃસ્થ કે અનુનાસિક સિવાય કાઈ પણ વ્યંજન પર છતાં કે પદને અન્તે ‘ ક્’ થાય છે. સમાસમાં પૂર્વ અવયવ પદ છે એ લક્ષમાં રાખવું.
દાખલાઃ——
વા+દાન=વાગ્યાન ભિષજ+રાજ=ભિષગ્રાજ દિગ્ગજ=દિગ્ગજ દિગ્+મૂહ=દિગ્મૂઢ–દિગ્મૂઢ
૧૦
