________________
અવ્યયઃ પ્રકારાદિ
૨૬૩
સાફ-સં. સારવમ્ -સારવું સારું. વિશેષણ અવ્યય તરીકે વપરાયું છે. વૈ
શેષણિક અવ્યય. ગુજરાતીમાં અવ્યય હોય છે ત્યારે અનુસ્વાર લખાતું નથી. સુધી-સુદા–સાવધ પરથી વ્યુત્પન્ન થયાને સંભવ છે.
ડૉ. હર્નલ “સારુને સંદેશ–હિંદુ-સરિગટુ પરથી વ્યુત્પન્ન કરે છે અને સુધીને સમાધી ધાતુ પરથી સાધિત થયેલા કેઈ શબ્દ સાથે જોડે છે. અ૫૦વૈદ્ધ-સર્વેદ્ર-એકઠું થયેલું, ગેઠવાયલું.
કાજે–ાયેં-; પૂર્વ હિંદી- સાથે–સાર્થ, અપ૦ થ; , ગુ. સાથઈન્સાઈિ વાસ્ત–ઉર્દૂ “વાસ્તે પરથી માટે–સં. માત્ર (પૈસા) પરથી. જે. ગુ માટઈ-મા2િ.માત્ર–એટલાજ
માટે–એ અર્થ ઉકલીમાં છે.
ભાલણ–કાદમ્બરીમાં “મટિ વપરાયું છે. સુંદરતા અને પમ મટિ મૃત્યુલેકિ ઉત્પત્તિ કિમ ઘટિ? કડ૦ ૧૩
ડૉ. ટેસિટોરિ નિમિત્ત, અ૫૦-નિમિત્તરૂં પરથી આદિ એકાચુ લપાઈ તને ર્ થઈ થયું છે, એમ માને છે. કહે છે કે પ્રાચીન પાશ્ચાત્ય રાજસ્થાની, જે ગુજરાતી ને મારવાડીનું મૂળ છે, તેમાં ‘માટઈ” ને “નિમિત્તઈ એકજ અર્થમાં વપરાયાં છે. સરળ વ્યુત્પત્તિને બદલે અટપટી શોધવી યુક્ત નથી,
વત–સં. વાર્ત સુખ, કલ્યાણ પ્રાર-વટ્ટ-વત્ત પાસે–પં. પાર્થે. પાશ્વ-ઘ–પાસ પછી–પશ્ચાત; પ્રા. પછી; અ૫૦ વછરું વચ્ચે–અપ૦ વિઘ-વિચિ (ઉં. વર્મનિ પરથી) આગળ–સ ––આગળ–સ્વાર્થિક પ્રત્યય) પેઠે–સં. પીડિયા
ભણી–ભૂ.ક. મતિ-મનિષ પરથી સમ્યત; , ગુ.માં “માટેના અર્થમાં છે, જેમકે “શાસ્ત્રસમુદ્ર તરવા ભણું નીતિબુદ્ધિ છઈ નાવ” પંચાખ્યાન. હાલના અર્થમાં “ચાલિઉ વન ભણી.”
નજીક-ફારસી (નજદીક) મારફત-અરબી (મારિત)
