________________
સમતા.
મમત્વ જાય એટલે સમત્વ આવે.
ન ક્યાં ય રાગ; ન કયાં ય રીસ, એનું નામ સમતા. રાગ રોષ તે મનના તરંગી ત છે : જીવને દુઃખી કરનારા છે. સમતા જ ચિત્તની સમતુલા છે. જીવની સ્વભાવ દશા છે.
ત્યાગ્યો સંસાર; તેઓ તપ અને જે જ; પણ જે સમતાને અવગણીને ! તે ધૂળ પડી એ તપ-જપમાં !
ધર્મના બે પરોક્ષફળ સ્વર્ગ અને મોક્ષ પણ પ્રત્યક્ષફળ તે આ જ છે ચિત્તની અપૂર્વ શાન્તિ. હજી કદાચ મુનિ વેષ વિના સિદ્ધપદ પામી શકાશે પણ સમત્વ વિના સિદ્ધિ પદ ! કદાપિ શક્ય નથી.