________________
નાશ (ગાથા-૧૮), વિનય સંબંધી સૂક્ષ્મ વિચારણા (ગાથા-૧૯), પ્રભાવથી પ્રભાવિત થયા પછી પ્રભાવમાં નહિ અટકતા સ્વભાવમાં પ્રયાણ કરી સ્વભાવસ્થ થવાની કરાયેલી પ્રેરણા (ગાથા-૨૫), નિશ્ચય-વ્યવહારની સમતુલા તથા નિલયનાથ અને વ્યવહારના ૨૪ અક્ષરનો લઈને સમજાવેલી નિશ્ચય-વ્યવહારનીયુગ્મતા (ગાથા-૨૯ તથા ૧૩૨), લઘુતાગ્રંથિનું પીડન એ પણ સૂક્ષ્મ માનકષાય છે; એવું ઝીણું કાંતણ (ગાથા-૩૧), નિર્વાણ શબ્દ રહસ્ય (ગાથા-૪૧), ષસ્થાનકનું ષપ્રશ્રની સાથે સાંધેલું અનુસંધાન (ગાથા-૪૩), દર્શન અને શ્રદ્ધાન શબ્દનો ભેદ (ગાથા-૪૫), વિદ્યુતપ્રવાહ અને વિદ્યુત ઉપકરણોના દષ્ટાંતથી કરાયેલી આત્મમહિમા (ગાથા-પર), આત્મામાં તો જ્ઞાન છે પણ દુઃખની વાત છે કે જ્ઞાનમાં આત્મા નથી. જ્ઞાનમાંથી ખોવાઈ ગયેલા આત્માને જ્ઞાનમાં અનુભવવો એ આત્મપ્રાપ્તિ છે (ગાથા૭૦), “જૈન” શબ્દની વ્યુત્પત્તિ (ગાથા-૧૦૫), આત્માના ષટુ સ્થાનકનું સ્થાપન-ઉત્થાન-પ્રસ્થાન-પ્રાપ્તિમાં કરાયેલું વિભાગીકરણ, પરના ગ્રહણરૂપ પરિગ્રહથી ગ્રસિત આત્મા વિષયક કથાનક (ગાથા-૧૦૭), “જિજ્ઞાસુ શબ્દ રહસ્ય તથા “સચ્ચિદાનંદ' શબ્દ સાથેનું તેનું અનુસંધાન (ગાથા-૧૦૯), આત્માનુભૂતિ દેહાતીત હોય, તો તે વચનાતીત હોય એમાં શું નવાઈ? . (ગાથા-૧૨૦), આંખ અને દર્પણના દાંતથી ગવાયેલ સદ્ગુરુ મહિમા (ગાથા-૧૨૪), જ્ઞાનીના ઉપદેશનો અજ્ઞાનીના ઉપદેશથી પડતો ભેદ (ગાથા-૧૩૭), ઈત્યાદિ પ્રાયઃ પ્રત્યેક ગાથાની અનુપ્રેક્ષામાંથી કંઈક ને કંઈક વિચાર વૈશિસ્ય જુદું તરી આવતું જોવા મળે છે. એ વાંચનને રસાળ અને આસ્વાદ્ય બનાવનારું છે. જે કોઈ વાચક એને આસ્વાદશે તે આત્મસિદ્ધિ માટે પ્રેરાશે અને તે જ અનુશીલનકારની કાર્યસિદ્ધિ કરશે.
આત્મસિદ્ધિ અનુશીલનના માધ્યમથી દરેક આત્મા આત્મસિદ્ધિ કાજે ઉદ્યમશીલ થાઓ એવી હાર્દિક અભ્યર્થના !!!
- ડાહ્યાભાઈ સી. મહેતા, મુંબઈ
(ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશ)