________________
ગાથા-૧૪૨]
[૪૧૭
સદ્ગુરુને નમસ્કાર જ નહિ પણ તેમના લક્ષણોનું વર્ણન પણ કર્યું છે. કૃપાળુદેવ કહે છે કે શરીરના યોગ સહિત હોવા છતાં, જે આત્માની દશા શરીર રહિત વર્તતી હોય તે સરુને અપાર ભક્તિપૂર્વક અગણિત નમસ્કાર કરું છું. પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રી કહેતા કે સદ્ગુરુ તો ચાલતા-ફરતા સિદ્ધ ભગવાન છે. સિદ્ધ પરમાત્મા અશરીરી છે જ્યારે સરુને દેહનું એકત્વ નહિ હોવાથી દેહ હોવા છતાં અશરીરી કહેવામાં આવે છે. સમ્યગ્દષ્ટી શ્રદ્ધાનથી તો અશરીરી હોય છે તે સાથે સાથે કાળક્રમે અશરીરી સિદ્ધદશા પણ પ્રગટ કરે છે. સદ્ગુરુ દેહ સહિત હોવા છતાં, તેમને દેહતથા દેહના સંયોગોમાં પોતાપણું નહિ હોવાથી તેમની અવસ્થા દેહાતીત કહેવાય છે. જ્ઞાની કહે છે કે દેહ દુઃખનું કારણ નથી પરંતુ દેહનું એકત્વ દુઃખનું મૂળ કારણ છે.
સમ્યગ્દષ્ટીને દેહનું એકત્વ છૂટી ગયું છે તેથી સુખી છે પરંતુ પૂર્ણ સુખી નથી. અહીં એવો પ્રશ્ન થાય કે અવિરત સમ્યગ્દષ્ટી સુખી હોય છે કે દુઃખી હોય છે? જો અવિરત સમ્યગ્દષ્ટી સુખી હોય તો ચોથા ગુણસ્થાનથી આગળના ગુણસ્થાનમાં ચઢવાનો અર્થાત્ આત્માની વિશેષ શુદ્ધિનો પુરુષાર્થ શા માટે કરે? અથવા જો અવિરત સમ્યગ્દષ્ટી દુઃખી હોય તો મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાન અને ચોથા ગુણસ્થાન વચ્ચે અંતર પણ શું રહ્યું? કારણ કે પહેલાં ગુણસ્થાનમાં પણ દુઃખી હતા અને ચોથા ગુણસ્થાને પણ દુઃખી રહ્યા. સત્ય એ છે કે સમ્યગ્દષ્ટી કદાચિત્ દુઃખીનો અર્થ એમ ન સમજવો કે સમ્યગ્દષ્ટી થોડા સુખી અને થોડા દુઃખી હોય છે. કદાચિત્નો અર્થ “કોઈક અપેક્ષાએ.” અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિને શ્રદ્ધા ગુણની પર્યાય પરિપૂર્ણ શુદ્ધ હોવાથી
