________________
૩૬૮]
- આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન
તારનારતીર્થસ્વરૂપ છો, એમ ઉપકારીનો ઉપકાર હૃદયમાં સમજતો, વીતરાગના સ્વરૂપને ઓળખીને સતનું બહુમાન કરે છે. અનંત કાળની અશાંતિ-ભૂલ ટળી અને પરમ શાંતિનું અંતર વેદન પ્રગટ થયું, તેથી
જ્યાં જુએ ત્યાં જ્ઞાનીનો ઉપકાર દેખે છે, બીજું દેખતો નથી. વિકલ્પમાં બેઠો હોય જટુ આવશ્યક ક્રિયાનું જ્ઞાન કરતો હોય, છતાં તે સત્નો વિનય કરે છે. આદર કરે છે. શાસ્ત્રમાં વ્યવહારથી-નિમિત્તથી વાણી બોલાય છે, જેમ ઘીનો ડબો કહેવાય છે, તેમ વીતરાગ ઉપર પોતાના ભાવનો આરોપ કરીને વાણીમાં જે વડે તે બધુંય કહેવાય. પુરુષાર્થ ઉપાડતો નિમિત્તમાં ઉપચાર કરીને પોતાનો વિનય-ભક્તિભાવ ઉપાડે છે. ધર્માત્મા અંતરમાં વિવેક સમજીને તીર્થકર, સશુરુદેવ આદિ વીતરાગ સત્યરુષોનું બહુમાન કરે છે, દેવ, ગુરુ, ધર્મ સત્વરૂપ છે, નિર્દોષ વીતરાગ છે. સત્નો આદર તે પોતાના ઈષ્ટ ગુણનો આદર છે. એ ત્રણે વીતરાગ સ્વરૂપ છે. વીતરાગની ભક્તિ પ્રશસ્ત રાગ છે, છતાં તે રાગનો રાગ નથી. કોઈ પણ રાગ સર્વથા હેય (ત્યાગવા યોગ્ય) માને છે, છતાં જ્યાં લગી અધૂરી સાધકદશા છે, ત્યાં લગી પ્રશસ્ત રાગ થઈ જાય છે. સમ્યજ્ઞાનનો એવો મહિમા છે કે ત્રણેલોક તેને અનુકૂળ છે. સત્વરૂપ સાધકને કોઈ વસ્તુ બાધક નથી.
શિષ્યને સાચા સ્વરૂપની-બોધબીજની પ્રાપ્તિ થઈ તેથી સશુરુનું મહામાન કરે છે. નિર્માતા દ્વારા પુરુષાર્થનું વીર્ય ઉલ્લસે છે, અને વરૂપભક્તિમાં સદ્દગુરુને જ કલ્યાણકારી કહે છે. નમોથુછું સ્તુતિમાં આવે છે કે હે પ્રભુ! આપ “જીવદયાશં” છો, આપે જ મને જીવ