________________
૨૭૬]
[આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન
કેવળી ભગવાન જગતના સર્વ અજ્ઞાની જીવના આયુબંધને જાણે છે પણ તેમને પોતાને આયુબંધ થતો નથી. આમ જે આયુબંધ ને જાણે છે તેને આયુબંધ થતો નથી અને જે આયુબંધને જાણતો નથી તેને આયુબંધ થયા વિના રહેતો નથી. તેથી દરેક જીવે દરેક સમયે સાવચેત રહેવું જોઈએ. જેથી પાપ પ્રવૃતિ છોડીને જીવ અધ્યાત્મમાર્ગ ૫૨ ચાલી શકે. આમ, કર્મ ઉદયાનુસાર જીવને ચારગતિમાં જન્મ મરણ થાય છે. ચા૨ ગતિથી સર્વથા ભિન્ન મોક્ષગતિ, સર્વ કર્મના અભાવથી પ્રગટ થતી આત્માની પરમ શુદ્ધ અવસ્થા છે.
પૂ. ગુરુદેવશ્રી કાનજી સ્વામીએ કરેલ પ્રસ્તુત ગાથા સંબંધી ભાવોદ્ઘાટનના અંશો આ પ્રમાણે છે.
“મને તો એમ લાગે છે કે, દયા પાળીએ, વ્રત, શીલ વગેરે શુભકાર્ય કરીએ, જગતનું ભલું કરીએ, એવાં પુણ્યપરિણામથી તેનું ફલ દેવગતિમાં સુખ ભોગવવું થાય છે અને પાપના પરિણામહિંસા અને ચોરી આદિના કાર્યો કરે, કરાવે અને અનુમોદે તો તેનું ફળ નરકગતિ થાય, તેથી જીવનો મોક્ષ થવો સંભવતો નથી. જો જીવનો મુક્ત સ્વભાવ હોય તો આજ સુધી તેનો મોક્ષ કેમ ન થયો ? અનંતકાળ વીત્યો પણ શુભ-અશુભ કર્મ કરી બંધભાવ કરવાનો દોષ વર્તમાનમાં પણ છે. શુભભાવ બંધનું કારણ છે એમ તો શિષ્ય અહીં સમજ્યો છે.
પુણ્યથી ધર્મ માનનારા તો શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની શ્રદ્ધાથી ભ્રષ્ટ છે; કારણ કે રાગની રુચિ હોવાથી પરભાવને પોતાના માને છે, કર્તાપણું માને છે, તેમને જ્ઞાતાપણું કાં રહ્યું ? જ્ઞાતાપણાનો જેને
