________________
ગાથા-૬૬]
[૨ ૧૩
થશે જ. તે વ્યક્તિ મરણ પછી થવાવાળા આગલા જન્મ વિષે પણ કશું પૂછતો નથી. તેથી એમ સિદ્ધ થયું કે, તે આ ભવના અંત સુધીના જ વિચાર કરે છે. તેણે પોતાનું અસ્તિત્વ પણ આ ભવ પૂરતું માન્યું છે. જે જીવ પોતાને આત્મા માને છે; તે પોતાને અનાદિ-અનંત માને છે. પોતાનું અસ્તિત્વ આ દેહ પૂરતું માનવાવાળી વ્યક્તિ, પોતે સુરક્ષાની તૈયારી પણ આ ભવ પૂરતી જ કરે છે. ઘડપણમાં પોતાની સેવા કરવાવાળું કોઈક તો હોવું જોઈએ. પત્ની હશે તો જમવાનું આપશે, એમ વિચારી લગ્ન કરે છે. એ વાતની કોઈ ગેરંટી નથી કે પોતાના પહેલાં પત્ની બિમાર નહિ પડે. તેથી જો પત્ની ન રહે તો દીકરા હશે તો મારી સેવા-ચાકરી કરશે, એમ વિચારી દીકરાને પણ જન્મ આપે છે. દીકરો મોટો થઈને જો મારું માને નહિ, મને ઘરમાં રાખે નહિ તો ? એમ વિચાર કરીને પોતાનું જુદું ઘર, પૈસા વગેરે સાધનોને પણ એકઠા કરી રાખે છે. આમ, અજ્ઞાનીની બધી તૈયારી
આ ભવથી સંબંધિત હોય છે પરંતુ તે આવતા ભવનો વિચાર કે વિશ્વાસ પણ કરતો નથી; તેથી તે આવતા ભવ માટે કોઈ તૈયારી કરતો નથી.
આત્માનો ઉત્પાદ પણ નથી અને વ્યય પણ નથી. આત્મા અનાદિઅનંત, અનુત્પન્ન, અવિનાશી, સ્વયંભૂ, સ્વાધીન, સ્વનિષ્પન્ન છે. આત્માનો નાશ થતો નથી. આત્માનું અસ્તિત્વ નિત્ય છે; એમ વિચારી મોક્ષને ધ્યેય બનાવી, મોક્ષ પ્રાપ્તિનો પુરુષાર્થ કરવો જોઈએ.