________________
૬]
[આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન
પરાધીનતા ગમતી નથી. તેથી દરેક વ્યક્તિ મુક્ત અને સ્વતંત્ર રીતે રહેવા ઈચ્છે છે. પ્રભાતભાઈ નામના મારા એક મિત્ર એવું કહેતા કે “મને ઓછા પૈસા મળે તો પણ ચાલશે પણ મારે કોઈને ત્યાં રહીને નોકરી કરવી નથી, સ્વતંત્ર રહીને વેપાર કરવો છે.” ગમે તેટલી ઊંચા પદની નોકરી હશે તો પણ કોઈ દબાણ નીચે રહેવું પડશે, માટે તે ઓછા કમાઈને પણ શેઠરૂપે રહેવા માંગે છે, સ્વાધીન માલિક થઈને રહેવા માંગે છે. લૌકિકમાં પણ લૌકિકની પ્રાપ્તિ સ્વચ્છેદ છોડીને સમર્પિત થઈ જનારને જ પ્રાપ્ત થતી હોય છે. કહેવાનો અર્થ એ છે કે, દરેક જીવ મુક્તિ ઈચ્છે છે, બંધન કોઈને પસંદ નથી. તેથી સલ્લુરુ અનંતકાળ સુધી ટકી રહે એવી મુક્તિનો માર્ગ સમજાવે છે. જેને સમજવા માટે પોતાનો સ્વછંદ છોડવો અનિવાર્ય છે. ૦ પૂ. ગુરુદેવશ્રી કાનજી સ્વામીએ કરેલ પ્રસ્તુત ગાથા સંબંધી
ભાવોદ્દઘાટનના અંશો આ પ્રમાણે છે.
“નિર્દોષ, અકષાય કરુણાના દાતા અતિદેવ રાગરહિત નિર્દોષ છે, એવા વીતરાગ કેવળજ્ઞાનીતીર્થકર ભગવાન કે જેઓ નિર્દોષતાને પામી ગયા છે તેમણે કહ્યું છે કે, સ્વચ્છેદ એટલે દર્શન (પોતાના સ્વભાવમાં ભ્રાંતિ, ખોટી શ્રદ્ધા), મિથ્યા માન્યતા ટાળી સત્યરુષની આજ્ઞાથી અનંત જીવો મોક્ષદશાને પામ્યા છે. શાસ્ત્રના એકેક વચનમાં ઘણા ન્યાય-આશય હોય છે, પણ જીવોને મનનપૂર્વક સાચો વિચાર કરવો નથી. “આત્મસિદ્ધિ' ઘણાએ ઘણી વખત વાંચી હશે પણ અંતરમાં મનનપૂર્વક સાચો વિચાર કર્યો નથી. જે રીતે વિચારવું જોઈએ, સમજવું જોઈએ તે પ્રમાણે સમજાયું નથી, માટે આ ગાથામાં