________________
ર
(
વિદાય
જ સંધ્યાના દ્વારને ઊંબરે ઊભેલે સૂર્ય અસ્તાચલ પરથી સૃષ્ટિ પર છેલી નજર નાખવા થંભી ગયેલ છે. એને હૈયે જાણે વિષાદ છે! ચારચાર પ્રહર સુધી જગત સાથે સહચારનો આનંદ માણ્યા પછી તે વિષાદ વિના સૃષ્ટિને કેમ તજી શકે ? આંગળી ઉપરથી કોઈ જીવતે નખ ઉતારતું હાય અને જેવી વેદના થાય એવી તીવ્ર વેદનાથી એનું મુખ રક્તવાણુ થઈ ગયું છે!
માત્ર ચાર પ્રહરના સૃષ્ટિ સાથેના સંબંધથી જે એને આટલે રાગ છે, એને તજતાં એના મુખ પર આટલે ઘેરે વિષાદ છે; તે મારે તો આ જગત સાથે વર્ષોનો ઘનિષ્ઠ સંબંધ છે; શું હું મારા સંયાકાળે, લેશ માત્ર પણ વિષાદ વિના, આ જગતથી વિખૂટા પડી શકીશ ખરે? શું તે પળે વિષાદનાં વાદળે મારા આત્માના પ્રકાશને ઘેરી નહિ વળે?
શું જ્ઞાનની એટલી મૂડી મારી પાસે છે ખરી, કે મૃત્યુને હું એક ચિરનિદ્રા માનું, મરણને હું એક લાંબા અને શ્રમ ભરેલા પ્રવાસ પછીનો આરામ માનું? | મારા પુરોગામી એવા સૂર્યને વિષાદગ્રસ્ત બની અસ્તાચલ પરથી સરી જતે જોઉં છું ને મારી જીવનસંદયાની શાન્ત પળ મને સાંભરી આવે છે.