________________
૨૬
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી! ભારતમાં તે એવી એવી નારીઓ હતી, જે એક ટંક ભૂખ વેઠીને, એકટાણું કરીને, એકાદશી કરીને પણ મોટું હસતું રાખી શકતી હતી. ગમે તેવી હાલતમાં પણ એના મોઢા પર દીનતા, દરિદ્રતા કે કંગાલિયત વરતાતી નહિ. એટલે જ એ મૃતવત્ અને હતાશ પુરુષને પણ પ્રેરણું આપીને ઊભે કરી શકતી હતી. આવી લક્ષ્મી જેના ઘરમાં હેય એના ઘરમાં, કથનાનુસાર, દેવતાઓ હાજર હોય એમાં શી નવાઈ?
તેરસ પછી ચૌદશ આવે છે. એ ચૌદશ તે કાળી, અંધારી, ભયજનક છે. છાતી ફાટી જાય એવી અંધારી રાતમાં એની પૂજા થાય છે.
એ પૂજા મહાકાળીની પૂજા છે. સ્ત્રીમાં લકમીની સૌમ્યતા પણ છે, અને મહાકાળીની રુદ્રતા પણ છે. સ્ત્રીની એક આંખમાં લક્ષમીની સૌમ્યતા જોઈશે, બીજી આંખમાં મહાકાળીની રુદ્રતા જોઈશે.
પવિત્રતા ઉપર એ પ્રસન્ન હોય, પણ અડપલાં કરે એને તે એ બાળી જ નાખે.
જ્યાં માન, સન્માન, પ્રતિષ્ઠા, ગૌરવ અને શિયળ જળવાય છે ત્યાં સ્ત્રીની આંખમાંથી લમી વરસે છેપરંતુ જ્યાં અપમાન યા કુદષ્ટિ થાય છે, હીન નજરે જોવાય છે, ત્યાં એની આંખમાંથી જ્વાળાઓ પ્રગટે છે. બહેનેને ખંજર કે તલવારની કશી જરૂર નથી. એમની આંખોમાં જ તલવાર પડેલી છે. એ તલવારની ધાર જેવી આંખ એ જ્યાં બતાવે ત્યાં કુટિલ માણસ ઊભે જ રહી શકે નહિ. સ્ત્રીની અંદર પડી રહેલી આ શક્તિને હવે આપણે ધીમે ધીમે બહાર લાવવાની છે.