________________
દાન એક ઉત્સવ
૧૩૯ અહીં કવિએ ઠીક જ કહ્યું છેઃ “અજ્ઞાનીની સંગે રે રમિયે રાતલડી.” મહાપુરુષો કેવું કહે છે. એ કહે છે કે જે આત્મા જિજ્ઞાસુ નથી તે જ્ઞાની આગળ હૃદય નહિ બોલે, પરંતુ જ્યાં કામ છે ત્યાં આગળ એ ગાંડે ને ઘેલે થઈ જવાને. મિથ્યા તત્વની રાતે એને મીઠી લાગે છે.
કામ અને રાગની સામે જીવ જેટલે પામર ને પરવશ બનીને નાચે છે, એને શતાંશ પણ એ જ્ઞાનની આગળ ન હેત !
પણ કામની અવસ્થા આવે છે ત્યારે જીવ એ રંક, દીન ને પામર બની જાય છે, કે ત્યાં તે એ જેમ કહે તેમ વળે છે.
એટલે તે કહ્યું છે કે, “મેહે નડિયા જ્ઞાનથી પડિયા”
જ્ઞાનના શિખરે ચઢેલાને પણ મહિના વંટોળિયા ઉપરથી ગબડાવી નાખે છે.
માનવી પોતાના દિલની છાનામાં છાની વાત પિતાના સ્નેહીની પાસે જઈને બોલતો હોય છે.
કમળ જેમ સૂર્યનાં કિરણે સામે હૃદય ખેલે છે તેમ જિજ્ઞાસુ જ્ઞાની આગળ પિતાનું હૃદય ખેલી દે છે. કહે છેઃ મારામાં આવી છાનીછાની વૃત્તિઓ પડેલી છે. મારા હૃદયમાં છવાયેલ તિમિરને, પ્રભુ, તમે દૂર કરે !
આવું એ ત્યારે જ કહે, જ્યારે એના દિલમાં સંસારનાં બંધનમાંથી છૂટવાની તાલાવેલી લાગી હોય છે.
સંસાર એક વિકરાળ મોટું છે. રાજ અનંત છે.
